Keuzeprogramma

Het keuzeprogramma bestaat uit workshops en excursies.

Op pad met postbezorger Ahmed Abdillahi (fietsexcursie)

Ahmed is niet alleen postbezorger, maar ook sociaal werker en verbinder. Fiets samen met hem door Rotterdam Zuid, zie de stad door zijn ogen en maak kennis met drie bijzondere organisaties:

• De Verbindingskamer verbindt inwoners in 17 wijken door huis-aan-huis contact, activering en samenwerking met professionals, om zo verborgen problemen aan te pakken èn wijken mooier te maken.
  Marianne de Koning, eigenaar de Verbindingskamer
• Werkstation op Zuid biedt hulp bij uitkeringsaanvragen, sollicitatietrainingen, schuldhulpverlening en integrale ondersteuning voor werkzoekenden. Inwoners komen voor een uitkering en worden direct geholpen wanneer ze vragen/problemen hebben op welk gebied dan ook.
  Karin Hulzebos, teammanager Werkstation op Zuid
• Afrikaanderwijk Coöperatie versterkt Rotterdam Zuid door duurzame lokale productie, kennisuitwisseling, culturele ontwikkeling en ondernemerschap te stimuleren, uitgevoerd door bewoners van de Afrikaanderwijk vanuit het Gemaal in het hart van de wijk.
  
  Annet van Otterloo, oprichter Wijkcoöperatie Afrikaanderwijk

Groeikansen voor samenwerken met inwoners

De democratie staat onder druk en het vertrouwen in de overheid is niet meer voor iedereen vanzelfsprekend. Klein contact kan weleens de sleutel zijn. Wat kunnen wij doen als gemeenschap om samen een groeispurt te maken? Menselijke maat en dienstverlening worden in Rotterdam gecombineerd met Inspraak en Participatie. We onderzoeken met elkaar mogelijke groeikansen om beter samen te werken met onze inwoners door het hele land heen.

Sara van Eijk, procesmanager Concerndienstverlening Gemeente Rotterdam
Anne Boomsluiter, senior adviseur Inspraak en Participatie Gemeente Rotterdam 

Netwerksamenleving: met je partners kunnen lezen en schrijven

Ontdek hoe Rotterdam een netwerksamenleving bevordert door samenwerking met diverse partners op het gebied van gezondheid, werk, geld en ontwikkeling. Leer over de noodzaak van een netwerkbenadering en de rol van de overheid als facilitator. Deze workshop biedt inzichten in het doorbreken van laaggeletterdheid en het delen van kennis en expertise om basisvaardigheden te verbeteren.

Erika Nemeth, coördinerend beleidsadviseur Inclusief Samenleven Gemeente Rotterdam
Gijs Rooijakkers, beleidsadviseur Inclusief Samenleven Gemeente Rotterdam 

Hoe bereik en begeleid je inwoners met een migratieachtergrond en schulden?

Hoe bereik, begeleid en ondersteun je mensen met een migratieachtergrond met schulden, rekening houdend met culturele verschillen? Wat kunnen we leren van ervaringsdeskundigen en sleutelfiguren over het ondersteunen en samenwerken met mensen met een migratieachtergrond? In deze sessie hoor je de laatste inzichten vanuit praktijkonderzoek en bespreken we hoe we als gemeenten de schulddienstverlening meer diversiteitsensitief kunnen maken. Ook ontdek je hoe formele organisaties (zoals een gemeente) hierin effectiever kunnen samenwerken met informele organisaties en wat daarbij de geleerde lessen zijn.

Marjolein Odekerken, senior onderzoeker/projectleider Verwey-Jonker Instituut en Kennisplatform Inclusief Samenleven (KIS)
Anna van der Schors, procesmanager Data en Onderzoek Divosa
Lionel Martijn, Directeur-bestuurder Ocan

Excursie Afrikaanderwijk: jongeren weerbaarder tegen criminele verleiding

Hoe kun je iets betekenen voor jongeren die niemand hebben en afzakken? Tijdens dit werkbezoek zie en leer je hoe jongeren door middel van certificaten en persoonlijke begeleiding een kans krijgen op een regulier leven. Er wordt gebouwd aan vertrouwen en positiviteit. De gemeente, politie, JOZ en andere partners werken aan een praktisch, wijkgericht plan om jongeren te ondersteunen en positieve veranderingen te brengen in hun leven. De impact ervan wordt zichtbaar gemaakt door het Onderzoekhuis. Doe je mee?

Jettie Medema, directeur City Solid Rotterdam

Mest en protest: van maatschappelijk ongenoegen naar versterken gemeenschap

Maatschappelijk ongenoegen kent vele verschillende uitingsvormen. Soms is het zorgwekkend; bijvoorbeeld als mensen vinden dat ze zélf kunnen bepalen aan welke regels en wetten ze voldoen of de legitimiteit – en hulp - van de overheid proberen te ondermijnen. Soms biedt het ook kansen; participatie 2.0. Als een vorm van straatpolitiek waarbij burgers luid en duidelijk hun mening laten blijken en je verschillende perspectieven tot je kan nemen. Hoe herken je bepaalde fenomenen? Hoe ga je ermee om? En welke perspectieven, netwerken en ondersteuning zijn er voor gemeenten? Daarover ga je in gesprek met het ondersteuningsnetwerk maatschappelijke onrust en ongenoegen, dat bestaat uit partners uit de Rijksoverheid en andere samenwerkingspartners.

Tamara Keers, Adviseur Expertise-unit Sociale Stabiliteit (ESS) Ministerie van SZW
Charlotte van Kleef, Beleidsmedewerker programma maatschappelijke onrust Ministerie van BZK
Augusto de Campos Neto, senior adviseur Ministerie van SZW

Durf meer met de Participatiewet

Hoeveel ruimte heb je als gemeente om inkomens- en minimabeleid vorm te geven binnen de Participatiewet? Er is meer ruimte dan je denkt. In deze sessie schetsen we het kader waarbinnen gemeenten kunnen opereren. Ontdek hoe de gemeente Wageningen haar visie op inkomensbeleid en minimabeleid vormgeeft binnen de Participatiewet. Leer over de uitdagingen en mogelijkheden van maatwerk, bestaanszekerheid en het creatief gebruik van instrumenten om participatie en werk te stimuleren.

Rabea Ubachs, projectleider Inkomenszekerheid Gemeente Wageningen
Peter van Zoeren, Beleidsadviseur Sociaal Domein Gemeente Wageningen
Wim Eiselin, Juridisch adviseur Participatiewet Stimulansz

Met kennisinstellingen bouwen aan een (leer)gemeenschap

Ontdek hoe de gemeente Rotterdam samen met de Erasmus Universiteit en de Hogeschool Rotterdam een kennisgemeenschap op lokaal en regionaal niveau opbouwt waarbij de stad het onderzoekslab is. Het gaat om het vertalen en verbinden van de werelden van de universiteit, gemeente, inwoners en werkgevers/ondernemers. Hoe creëren we met elkaar een lerende organisatie, die onderdeel uitmaakt van een lerend netwerk? Hoe komen we tot de inzichten, producten en dienstverlening waar we allemaal wat aan hebben? De kenniswerkplaats Stedelijke Arbeidsmarkt bestaat inmiddels zo’n 10 jaar. We delen graag onze ervaringen, dilemma’s en uitdagingen. We gaan ook in op de vraag of voor kleinere gemeenten waar geen grote kennisinstelling in de buurt is een andere werkwijze nodig is.

Maarten van Kooij, strategisch adviseur onderzoeker Gemeente Rotterdam 
Robin Simonse, promovenda Erasmus Universiteit 

Samenwerken met inwoners voor beter beleid

Wethouder Erik Faber van de gemeente Kampen heeft inwonersbetrokkenheid in zijn portefeuille en deelt in deze sessie zijn enthousiasme en ervaringen met burgerparticipatie. Voordat men in Kampen beleid ontwikkelt, worden eerst de inwoners opgezocht en bevraagd. Er zit verrassend veel kennis en bereidheid bij inwoners. Hoe haal je die kennis op? Wat doe je vervolgens met die kennis? Hoe vertaal je de opgehaalde informatie naar beleidsontwikkeling en verbetering van de dienstverlening? Denk en doe je mee?

Erik Faber, wethouder Gemeente Kampen

Omgaan met gemeenschapskracht voor een armoedevrije toekomst

Vanessa Umboh zet zich in voor de 40.000 Rotterdamse kinderen die in armoede leven. Tijdens deze workshop deelt ze haar visie op de waarde van betrokken gemeenschappen, armoedebestrijding, verzachting en systeemverandering. Hoe kunnen we als gemeenschap, inclusief onze overheid, de oorzaken van armoede aanpakken en de sociale cohesie en kracht in wijken (h)erkennen en verbeteren? Wat willen en kunnen inwoners zelf en hoe ga je daar als overheid mee om? Hoe komen we gezamenlijk tot een mooiere samenleving voor iedereen?

Vanessa Umboh, oprichter Stichting Stem zonder Gezicht

Groeien met een Community of Practice

De urgentie om te groeien als gemeenschap is duidelijk. Een Community of Practice (CoP) is een werkwijze die jou als leidinggevende of manager helpt om deze beweging te versnellen samen met collega’s van beleid en uitvoering. Ontdek hoe dit voor jou kan werken aan de hand van onze ervaring bij inburgering. De workshop biedt inspiratie en concrete handvatten hoe je vanuit het gezamenlijk leren de sturing, regie en uitvoering kan doorontwikkelen. Kortom: als gemeenschap groeien met een CoP. 
Divosa ondersteunt het Leren in de uitvoering via verschillende programma’s. De werkwijze met CoP’s is een bewezen succesvol leermethode. Team inburgering deelt kennis en ervaring tijdens het Divosa Najaarscongres. 

Mirjam Gietema, procesbegeleider CoP’s Divosa

Intensieve begeleiding van werkzoekenden met Jobhulpmaatjes  

Stichting Jobhulp Culemborg draait op 30 vrijwilligers en biedt persoonlijke begeleiding aan iedereen die op zoek is naar werk. Er zijn groepstrainingen voor werkzoekenden en individuele begeleiding op maat door professionele vrijwilligers. Deze vrijwilligers worden getraind alvorens ze als Jobhulpmaatje aan de slag kunnen en er zijn continu interne trainingen, workshops en intervisie. De Jobhulpmaatjes lopen een tijdje mee als naaste, sparringpartner en motivator èn houden de werkzoekenden de spreekwoordelijke spiegel voor. Deze individuele, persoonlijke aanpak heeft echt meerwaarde. Tijdens deze sessie hoor je alles over hoe de organisatie werkt en de cruciale rol die de vrijwilligers hierbij spelen.

Shelly Bilgen, coördinator Stichting Jobhulp Culemborg

Samenwerken aan werk in Den Haag Zuidwest

Hoe kan je impactvol samenwerken voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt?
Hoe verbinden we de klimaat- en woningbouwopgave met kansen op ontwikkeling en (duurzaam) werk voor bewoners van Den Haag Zuidwest? 

In Den Haag Zuidwest hebben in 2023 woningcorporaties, onderwijs en de gemeente Den Haag de handen ineengeslagen en een Coalitie Wonen Onderwijs & Werk Den Haag ZW gevormd. Inmiddels zijn in nauwe samenwerking met elkaar en vele bedrijven verschillende opleidingstrajecten gestart en wordt er opgeschaald. In deze sessie gaan we in op waarom en hoe we in de coalitie samenwerken en wat we al doende geleerd hebben. Je hoort hoe het proces van A-Z is vormgegeven en welke ingrediënten deze integrale aanpak succesvol èn duurzaam maken.

Hanne Overbeek, programmamanager Coalitie Wonen, Onderwijs en Werk 
Roderik van Geel, manager BeHaaglijker wonen Staedion

Leidinggeven met IGM: praktische tips en tools

Wat kun je als manager met het integratief gedragsmodel (IGM)? Dit model, dat steeds meer wordt gebruikt in de begeleiding van cliënten, is ook voor leidinggevenden in het begeleiden van professionals heel erg handig. Het helpt immers bij het begrijpen, faciliteren en versterken van het willen, kunnen en doen, ook van professionals. In deze workshop delen we inzichten en resultaten van het project 'We zijn allemaal mensen' (gefinancierd door ZonMw). Leer hoe je IGM kunt inzetten om professionals te ondersteunen in hun vakmanschap.

Rob de Vries, manager Ontwikkeling IJmond Werkt!
Femke Bennenbroek, directeur en onderzoeker ZINZIZ

Bouwen aan een veerkrachtige gemeenschap met partners en vrijwilligers

Hoe kan je als gemeente samenwerken met welzijnsorganisaties en vrijwilligers om een inclusieve gemeenschap te creëren? In deze sessie biedt Prestatie010 Rotterdam een inkijkje in succesvolle samenwerkingen die sociale cohesie bevorderen èn maatschappelijke vraagstukken aanpakken. Leer hoe gezamenlijke inzet leidt tot duurzame groei en hoe vrijwilligers een essentiële rol spelen. Deze sessie biedt inspiratie, inzichten en concrete handvatten om in je eigen gemeente meer samenwerkingen aan te gaan.

Niek van Asperen, stafmedewerker Prestatie010 Gemeente Rotterdam
Roxana Rietdijk, stafmedewerker Prestatie010 Gemeente Rotterdam
Sibel Saki, afdelingshoofd Prestatie010 Gemeente Rotterdam

Financiële verhoudingen tussen Rijk en gemeenten: alles wat je erover moet weten

Peter Verheij neemt ons mee in de huidige ontwikkelingen rondom de financiële verhoudingen tussen Rijk en gemeenten. Al lange tijd vraagt de Raad voor het Openbaar Bestuur aandacht voor de disbalans die is ontstaan tussen taken, middelen, bevoegdheden, bekostiging en de risicoverdeling. Illustratief daarvoor is de nieuwe disbalans die ontstaat omdat het kabinet de specifieke uitkeringen wil overhevelen naar het Gemeentefonds. Daarmee dreigen de financiële budgetten te verschuiven van het Rijk naar gemeenten mét een korting, zonder dat daar meer beleidsvrijheid tegenover staat. Peter belicht het vraagstuk vanuit de breedte van de disbalans en staat ook stil bij de houdbaarheid van de (zorg)taken die bij gemeenten liggen binnen de huidige bestuurlijke en financiële verhoudingen.

Peter Verheij, lid van de Raad voor het Openbaar Bestuur

Boemerangbeleid een jaar later 

Sharon Stellaard sprak op het Najaarscongres 2023 over het Boemerangbeleid in de Jeugdzorg. Kort daarna is zij gestart als ‘scientist-in-residence’ bij de gemeente Amsterdam. Vanuit die positie neemt zij mensen mee in haar bevindingen en de ervaringen die zij heeft opgedaan bij o.a. het geven van lezingen binnen en buiten de gemeente Amsterdam. Zoals de reflexen en de weerstanden die haar verhaal oproept en hoe haar denken zich in het afgelopen jaar verder heeft ontwikkeld.

Ook gaat zij in deze workshop op de inzet van het onderzoek naar de Participatiewet dat in Amsterdam is gestart. De vraagstelling daarbij is of vergelijkbare patronen en mechanismen ten grondslag liggen aan de hedendaagse knelpunten in de Participatiewet. We gaan met elkaar in gesprek over de opzet van dit onderzoek en hoe en waar tussentijdse bevindingen van betekenis kunnen zijn bij de voorgenomen herziening van de Participatiewet.

Antoinette de Ruijter, strategisch directieadviseur Gemeente Amsterdam
Sharon Stellaard, Scientist in Residence Gemeente Amsterdam

Kostenbeheersing in het sociaal domein: van inzicht naar actie

Hoe kunnen we als gemeenten omgaan met financiële uitdagingen zoals het ravijnjaar en stijgende kosten binnen het sociaal domein? Hoe zorg je dat de kosten niet zo hard stijgen? Welke keuzes moet je maken en hoe betrek je iedereen bij die besparingen? In deze sessie hoor je welk interventieplan sociaal domein gemeente Pijnacker-Nootdorp ontwikkelt om kosten te beheersen en effectief te communiceren met college en gemeenteraad. Ontdek concrete tips en formats voor kostenbesparing en leer hoe preventieve maatregelen financiële impact kunnen maken.

Gregor Goedhart, afdelingshoofd sociaal domein Gemeente Pijnacker-Nootdorp
Wijnand Kort, programmaregisseur individuele voorzieningen Gemeente Pijnacker-Nootdorp 

Participatiewet in balans: aan boord van een lerende trein

De Participatiewet - ooit gebouwd op principes waar we de inwoner zagen als calculerend en mogelijk frauderend - krijgt op korte termijn een wettelijke metamorfose (spoor 1) en op lange termijn een stelselherziening (spoor 2), gebouwd op nieuwe principes als vertrouwen, menselijke maat en eenvoud. Essentieel is hoe we in de gemeentelijke organisatie gaan leren om deze nieuwe waarden in ons dagelijks handelen, organisatiewaarden en de organisatiecultuur te integreren. Ontdek in deze workshop over spoor 3 hoe gemeente Dronten als lerende organisatie vormgeeft aan vakmanschap om de Participatiewet daadwerkelijk in balans te brengen. 

Mariëlle Altena, teammanager sociaal domein Gemeente Dronten
Erika Dekens, procesmanager Bestaanszekerheid Divosa

Project Zelfie: empowerment van vrouwelijke statushouders

In Nederland hebben veel vrouwelijke statushouders een bijstandsuitkering. Voor hen is het extra moeilijk om deel te nemen aan de samenleving. Hiervoor is het project Zelfie, ‘weer trots op jezelf kunnen zijn’, bedacht door Weener XL (’s-Hertogenbosch). Het wordt in een veilige en stimulerende omgeving door en voor vrouwen gerund en heeft inmiddels 56 deelnemers in beweging gekregen. De vrouwen leren zichzelf beter kennen en groeien. Ze maken stappen op de participatieladder en ook wordt gekeken wat het hoogst haalbare op de arbeidsmarkt is. Laat je in deze sessie inspireren om deze vrouwen ook in jouw gemeente te ondersteunen bij hun persoonlijke èn professionele groei

Christa Nieuwboer, voormalig lector Centre of Expertise Perspectief in Gezondheid Avans Hogeschool en senior onderzoeker Apparent Onderzoek
Wiosna van Bon, documentair fotograaf 
Bram van der Veer, programmamanager Jongeren & Statushouders Gemeente ‘s-Hertogenbosch 

De lokale gemeenschap aan zet voor jongeren 

Hoe kan de lokale gemeenschap bijdragen aan het goed opgroeien van jongeren en het voorkomen van delictgedrag bij deze jongeren? Aan de hand van fragmenten uit de documentaire 'De Dunne Lijn' bespreken we de rol van leefbaarheid, publieke voorzieningen, sociale contacten en bewonersbetrokkenheid in de wijk. Deel initiatieven uit jouw gemeente en bespreek de uitdagingen en oplossingen rondom veiligheid en normstelling in het publieke domein. Doe en denk je mee over het verbeteren van de leefbaarheid in jouw gemeente?

Joep Hanrath, docent en onderzoeker Hogeschool Utrecht en Vrije Universiteit Amsterdam 

Nieuwe schandalen voorkomen: praktische lessen uit de Boetefabriek 

Hoe kan het dat het door onze goede bedoelingen soms zo enorm misgaat? Verken de ethische dilemma's en sociale impact van het boetebeleid in Nederland, waardoor bijna 100.000 keer mensen onterecht gevangen zijn gezet. Met onderzoeksjournalist Merel van Rooy duiken we in de patronen en gevolgen van het systeem. Ontdek hoe financiële druk en machtsdynamieken bijdragen aan problematische schulden en reflecteer op mogelijke oplossingen. Sluit aan voor een diepgaand gesprek en praktische inzichten om bij te dragen aan een beweging voor een menselijke overheid. 

Merel van Rooy, auteur van ‘De Boetefabriek’, verbonden aan het Instituut voor Publieke Economie, een economische denktank die zich richt op onafhankelijke analyses voor beter beleid

Excursie: Op pad met de stadsmarinier Lombardijen

Wat doet een stadsmarinier in Rotterdam? Welke impact heeft hij/zij? Bezoek de wijk Lombardijen met stadsmarinier Wieke van der Haterd en leer over haar rol en samenwerking met inwoners. Je ontmoet voetballer Kevin Kanu en zijn initiatieven voor kinderen, gericht op het versterken van sociale vaardigheden en weerbaarheid. Je bezoekt het Huis van de Wijk en de Jongerenhub, waar jongeren worden uitgedaagd om hun talenten te ontwikkelen. We gaan met elkaar in gesprek over de lage(re) startkwalificatie van de jongeren in deze wijk en hoe we hun kansen kunnen verbeteren.

Wieke van der Haterd, stadsmarinier wijk Lombardijen