Simpel Switchen met continuïteit in begeleiding

Continuïteit in begeleiding kan inwoners enorm helpen om de stap naar betaald werk te zetten. Hoe organiseer je dit als gemeente? Zeven gemeenten die onder ‘het Rijk van Nijmegen’ vallen, gebruiken de IPS-methode om continuïteit in begeleiding te bieden.

Tijdens een webinar van Simpel Switchen op 19 februari 2023 vertellen ze hoe een goede samenwerking tussen gemeenten, zorgorganisaties en het werkbedrijf Rijk van Nijmegen en een Simpel Switchen-visie bijdragen aan het succes.  

First place, then train

‘Als IPS-trajectbegeleider, die we bij Pluryn "trajectcoaches" noemen, ga je drie jaar met een kandidaat aan de slag. De coaches helpen bijvoorbeeld bij het zoeken van een geschikte werkplek, het maken van een cv en een motivatiebrief of het oefenen van sollicitatiegesprekken. Het onderliggende principe is "First place then train". Wat wil en kan iemand en wat heeft diegene nodig om op die plek goed te functioneren?’ vertelt Sjoerd Ouwens, programmamanager Pluryn.

Het Rijk van Nijmegen past IPS breder toe dan de klassieke doelgroep van mensen met een psychische aandoeing. Ook mensen met een licht verstandelijke beperking of mensen met niet aangeboren hersenletsel kunnen deelnemen aan een IPS-traject. Diegene moet wel bij een zorginstelling met een GGZ-erkenning in behandeling zijn.

Goede samenwerking met ggz-behandelaren is hierbij essentieel, weet Susan van Dijk, IPS-coördinator en trajectcoach bij Pluryn. ‘Omdat de focus ligt op het behouden van een baan, is het belangrijk snel te kunnen schakelen met een behandelaar.’

Samenwerking Rijk van Nijmegen

Het werkbedrijf Rijk van Nijmegen voert de Participatiewet uit en begeleidt mensen met een bijstandsuitkering naar werk. Het werkbedrijf werkt voor arbeidsmatige dagbesteding en ontwikkeltrajecten onder andere samen met Pluryn en Iriszorg, vertelt Norieke Luttikhold, projectleider van werkbedrijf Rijk van Nijmegen.

Deze zorgorganisaties hebben verschillende reïntegratieinstrumenten, waardoor het ook mogelijk is om andere methoden te gebruiken of combineren.

Sjoerd Ouwens: ‘Pluryn ondersteunt het werkbedrijf met individueel maatwerk. Onze trajectcoaches hebben ook goed contact met het UWV, ook om casussen te bespreken. Dankzij deze verbeterde samenwerking kunnen we bijvoorbeeld een indicatie banenafspraak sneller regelen en zo de stap naar werk mogelijk maken.’

We laten ons niet zomaar door een regel aan de kant zetten

‘Voor 80 tot 90 procent van de inwoners doen regelingen wat ze moeten doen’, zegt Sjoerd Ouwens. ‘Voor de overige 10 tot 20 procent moeten we lef durven tonen en op een creatieve manier naar het traject kijken. We laten ons niet zomaar door een regel aan te kant zetten.’

Hoe ziet individueel maatwerk er in de praktijk uit? Wouter van Elk, iPS-coördinator Iriszorg en trajecbegeleider, deelt een voorbeeld. Een 22-jarige man die begeleid woont en in behandeling is, wil graag werken om zijn eigen geld te verdienen. Vanwege een erfenis heeft hij geen recht op een uitkering, terwijl dit eigenlijk een voorwaarde voor deelname aan een IPS-traject is. Na overleg met het werkbedrijf besluit Iriszorg hem toch een IPS-traject te gunnen. Wouter van Elk: ‘Hij wilde gelijk bij een hoveniersbedrijf beginnen. Dat bleek nog wat te snel. Daarom kozen we eerst voor een leer-werktraject bij een groenvoorziening om aan vaardigheden zoals op tijd komen, te werken. Met als uiteindelijk doel om weer betaald werk te gaan doen. En ook al werkt hij ergens anders, blijft hij wel bij ons in beeld.’

Simpel Switchen

Wouter van Elk ziet veel kandidaten die betaald willen werken, maar weinig motivatie hebben om eerst bij dagbesteding aan de slag te gaan. ‘Het mooie van Simpel Switchen is dat iemand een werkplek kan uitproberen, en als dat niet lukt tijdelijk de stap naar de dagbesteding kan maken.’ Op zo’n moment wordt het IPS-traject tijdelijk stopgezet. Als de stap naar werk weer past, gaat het traject weer verder.

De kosten zijn het waard

Sjoerd Ouwens krijgt vaak vragen over de kosten van een langdurig IPS-traject. ‘Het kost inderdaad wat. Maar dat is het zeker waard wanneer iemand door een betaalde baan beter in z’n kracht komt te staan. Dit heeft niet alleen effect op iemands portemonnee, maar ook positieve gevolgen op andere leefgebieden, zoals gezondheid. Dat zie je bijvoorbeeld terug in minder medicijngebruik en artsenbezoek.’ Norieke Luttikhold vult hem aan. ‘Als de begeleiding te beperkt is en iemand daardoor uitvalt, is de investering grotendeels weg. Een langer traject heeft vaak een duurzamer effect.

Eigen werknemers binden en boeien

Om ervoor te zorgen dat je iemand drie jaar lang dezelfde begeleider kan bieden, moet je als werkgever je werknemers weten te binden en boeien, weet Sjoerd Ouwens. ‘We mogen als werkgever niet vergeten om daarbij stil te staan. Blijf je team enthousiasmeren om ze voor meerdere jaren aan je te binden.’