Erik Rutten
procesmanager Data en onderzoek en landelijke projectleider Simpel Switchen
Spoor 1: Maatregelen op korte termijn
Het programma Participatiewet in Balans is opgezet om knelpunten in de huidige Participatiewet te verlichten en bestaanszekerheid te versterken. Het programma bestaat uit drie sporen. Spoor 1 richt zich op maatregelen die snel doorgevoerd kunnen worden om knelpunten in de huidige Participatiewet te verlichten en draait om korte- en middellangetermijnoplossingen.
Het wetsvoorstel is inmiddels aan de Tweede Kamer aangeboden en wordt naar verwachting eind 2024 of begin 2025 in stemming gebracht. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) mikt op een (gedeeltelijke) inwerkingtreding per 1 juli 2025. VNG en Divosa ondersteunen gemeenten in samenspraak met het ministerie bij de implementatie van deze wet.
Spoor 1 in de Participatiewet in Balans is een eerste stap met grote impact voor gemeenten
21 maatregelen
Spoor 1 omvat 21 maatregelen die op korte termijn verandering moeten brengen. Deze maatregelen bieden gemeenten meer mogelijkheden voor maatwerk, versoepelen strikte regels en dragen bij aan een meer menselijke aanpak. De impact hiervan is groot: de uitvoering van de Participatiewet wordt in de volle breedte geraakt, van intake en terugvordering tot re-integratie.
Deze veranderingen komen op een moment dat gemeenten al voor aanzienlijke uitdagingen staan. Denk aan de krapte op de arbeidsmarkt, het dreigende ‘gemeentelijk ravijn’ in 2026 en de voortdurende druk vanuit andere domeinen zoals zorg, wonen en onderwijs.
Hoe zorgen we ervoor dat Spoor 1 slaagt?
Om gemeenten goed voor te bereiden, werken SZW, VNG en Divosa samen aan goede ondersteuning voor gemeenten. Het doel is om in het voorjaar van 2025 een uitgebreid implementatiepakket op te leveren. Dit pakket omvat kennis, tools en praktische handreikingen voor gemeenten. Daarnaast organiseren we intervisie, bijeenkomsten en adviesgesprekken. Altijd staan vertrouwen en de menselijke maat centraal. Want als gemeenten goed voorbereid zijn, kunnen zij inwoners beter en rechtvaardiger ondersteunen.
Spoor 1 is een eerste stap in de goede richting, maar er ligt nog veel werk voor ons. Samen bouwen we aan een menselijkere, rechtvaardigere Participatiewet.
