Gemeenten begroten ruim negen procent hogere lasten voor 2024

Nederlandse gemeenten hebben ruim 74,7 miljard euro aan lasten begroot voor 2024. Dat is 9,2 procent meer dan de begroting voor 2023. Daarmee is de stijging van de begrote lasten groter dan die van de begrote baten (8,8 procent). Dit meldt het CBS op basis van de gemeentebegrotingen 2024. 

De stijging van de begrote lasten is gemeentebreed. Maar in bedragen is de stijging het grootst in wat het CBS noemt 'Sociaal domein overig'. Hieronder vallen de Wmo, jeugdzorg, maatschappelijk werk, de aanpak van huiselijk geweld en vluchtelingenopvang. Sociaal domein overig beslaat een kwart van de begrote lasten. Deze stijgen van € 16,6 miljard in 2023 naar € 18,4 miljard in 2024, een stijging van ruim 11 procent. 

Op het andere deel van het Sociaal domein, Inkomensregelingen en participatie stijgen de begrote lasten van € 11,8 miljard tot € 12,5 miljard, een stijging van 5,8 procent. Ondanks de afschaffing van de energietoeslag wordt er dus meer begroot voor onder meer uitkeringen, re-integratie en bijzondere bijstand. 

Het gemeentefonds is met € 42,3 miljard de grootste inkomstenbron van gemeenten. Daarnaast begroten gemeenten € 13,3 miljard aan baten uit gemeentelijke heffingen en € 18,4 miljard aan overige baten. De begrote baten uit het gemeentefonds stijgen met 9 procent ongeveer even hard als die uit gemeentelijke heffingen en de overige baten.

BDO heeft de uitgaven in het sociaal domein in 2022 op een rij gezet, zie bijgaand rapport. Uit het meerjarig beeld blijkt dat de uitgaven sterk stijgen, vooral vanwege Jeugd en Wmo. De vergelijkbaarheid op de inhoudelijke clusters wordt echter steeds lastiger, onder andere omdat vaker (laat in het jaar) incidentele middelen worden toegekend.