Loonkostensubsidie verdient zich dubbel en dwars terug

Het loont om te investeren in mensen met een arbeidsbeperking, zo blijkt uit een maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) die Cedris en Divosa hebben laten uitvoeren. Door 250 miljoen extra te investeren in het begeleidingsinstrument loonkostensubsidie, kunnen 40.000 mensen met een arbeidsbeperking extra aan de slag. Dat levert positieve resultaten op voor de maatschappij, de economie en de mensen zelf. In geld uitgedrukt, levert dat de samenleving 400 miljoen op, fors meer dan de investering. Cedris en Divosa vinden daarom dat het Rijk deze investering moet doen.

Het onderzoek is uitgevoerd door adviesbureau Berenschot, in opdracht van Cedris en Divosa. Loonkostensubsidie vergoedt het verschil tussen de productiviteit van een werknemer (loonwaarde) en het minimumloon. Zo worden werkgevers gecompenseerd. Uit het onderzoek blijkt dat de inzet van dit instrument veel meer oplevert dan dat het kost. 

Het rapport wordt opgeleverd met een rekentool om ook zelf aan de slag te gaan op rijksniveau en per gemeente. Erik Dannenberg, voorzitter van Divosa: 'We horen altijd al positieve verhalen over de inzet van loonkostensubsidie, maar we wilden nu goed onderbouwd zien wat de resultaten daadwerkelijk zijn. Die zijn nog positiever dan gedacht. Het is dus echt de investering waard.' Mohamed El Mokaddem, voorzitter Cedris, vult aan: 'Er is nu geen enkele reden om niet meer met loonkostensubsidie aan de slag te gaan. Het Rijk is een dief van zijn eigen portemonnee door hier niet meer in te investeren.'

Resultaten

In verschillende domeinen worden de baten zichtbaar, blijkt uit de analyse. Voor de persoon zelf betekent het meer bestaanszekerheid en een hoger welzijn, voor de economie meer productiviteit en minder arbeidskrapte, en voor de maatschappij minder bijstandsuitkeringen en zorgkosten. Ook de veiligheid neemt toe doordat er minder kans is op criminaliteit. 

De praktijk laat zien dat het instrument loonkostensubsidie een succesvol instrument is. In 2022 hebben gemeenten en sociaal ontwikkelbedrijven hiermee 33.000 mensen aan het werk geholpen. Toch zijn er nog veel meer mensen die hiermee geholpen zouden zijn. 'We zien nu nog minstens 125.000 mensen onvrijwillig aan de zijlijn staan, terwijl zij graag aan de slag willen. Deze MKBA laat zien dat we de investering makkelijk terugverdienen. Dat is niet alleen fijn voor de mensen, maar financieel ook een verstandige keuze' aldus Mohamed el Mokaddem, voorzitter van Cedris. 

Oproep aan het Rijk

Uit de MKBA is op te maken dat investeringen zichzelf terugverdienen. Tegelijkertijd zijn die baten niet evenredig verdeeld. Ze vallen veelal bij het Rijk, terwijl gemeenten juist onvoldoende worden gecompenseerd om de kosten van de loonkostensubsidie, begeleiding en re-integratie te dekken. Daarom is het belangrijk dat het Rijk deze investering mogelijk maakt. Divosa-voorzitter Dannenberg: 'Onze oproep aan de formerende partijen is daarom ook om de komende jaren 250 miljoen structureel te investeren in loonkostensubsidie en te zorgen voor kostendekkende financiering. Zo kunnen er nog 40.000 mensen extra aan de slag geholpen worden. Dat is uiteindelijk een investering voor heel Nederland.'