Rijk werkt aan Wet energietoeslag 2023; wie krijgt (extra) energietoeslag?

In de miljoenennota staat dat er extra geld beschikbaar wordt gesteld om aan huishoudens die leven van maximaal 120% van het sociaal minimum nogmaals een energietoeslag uit te keren bovenop de energietoeslag van 1.300 euro die zij dit jaar ontvingen. Welke huishoudens voor welke (extra) vergoeding in aanmerking komen, hangt af van hun situatie in 2022 en hun situatie in 2023.

• Huishoudens die in 2022 op maximaal 120%* van het sociaal minimum leefden en in 2022 de energietoeslag toegekend kregen, ontvangen een extra toeslag van 500 euro. Deze mag nog tot 1 juli 2023 uitbetaald worden. De huishoudens die tot de doelgroep van 2022 behoren, ontvangen dan totaal 1800 euro energietoeslag.
• Is hun inkomen in 2023 nog steeds maximaal 120% van het sociaal minimum, dan ontvangen zij daarbovenop in 2023 nog een toeslag van 800 euro. Is hun inkomen in 2023 hoger dan 120% van het sociaal minimum, dan ontvangen zij in 2023 geen extra toeslag van 800 euro.
• Huishoudens die in 2022 leefden van meer dan 120% van het sociaal minimum – en dus in 2022 geen energietoeslag ontvingen – en waarvan het inkomen in 2023 onder de 120% van het sociaal minimum zakt, hebben in 2023 recht op een energietoeslag van 800 euro. Over 2022 krijgen zij geen energietoeslag.    

*Er is beleidsvrijheid om af te wijken van 120% om beter aan te sluiten bij het lokale minimabeleid. Het budget dat hiervoor nodig is, neemt de gemeente zelf voor zijn rekening.

De energietoeslag voor 2022 komt daarmee dus op een totaalbedrag van 1.800 euro. Daarvan kan de additionele 500 euro tot 1 juli 2023 worden uitgekeerd. De energietoeslag 2023 is 800 euro. Deze verdeling is zo omdat er nog 500 miljoen wordt toegevoegd aan het budget van 2022. Het kabinet had in totaal 1,4 miljard euro toegezegd voor extra energietoeslag, dus daarmee valt het budget voor 2023 lager uit: 900 miljoen euro inclusief uitvoeringskosten. 

Nog onduidelijkheid over Wet energietoeslag 2023

Overigens heeft het ministerie van SZW aangegeven dat gemeenten de beleidsvrijheid hebben om een andere afweging te maken en voor zowel 2022 als 2023 1.300 euro uit te keren. Op het moment dat een gemeente hiervoor kiest, dan gelden de volgende scenario's:

• Huishoudens die in 2022 op maximaal 120% van het sociaal minimum leefden en in 2022 de energietoeslag toegekend kregen, ontvangen in totaal 1.300 euro energietoeslag. 
• Is hun inkomen in 2023 nog steeds maximaal 120% van het sociaal minimum, dan ontvangen zij daarbovenop in 2023 nog een toeslag van 1300 euro. Is hun inkomen in 2023 hoger dan 120% van het sociaal minimum, dan ontvangen zij in 2023 geen extra toeslag van 1300 euro.
• Huishoudens die in 2022 leefden van meer dan 120% van het sociaal minimum – en dus in 2022 geen energietoeslag ontvingen – en waarvan het inkomen in 2023 onder de 120% van het sociaal minimum zakt, hebben in 2023 recht op een energietoeslag van 1300 euro. Over 2022 krijgen zij geen energietoeslag.

Om een goede afweging te maken, is het voor gemeenten belangrijk om inzicht te hebben in de Wet energietoeslag 2023. Het ministerie werkt aan die wet. Het is lang onduidelijk geweest wanneer er communicatie zou komen, maar we verwachten dat zij uiterlijk aan het einde van week 51 hierover zullen communiceren.    

Deze onduidelijkheid brengt financiële onzekerheid voor gemeenten met zich mee, bijvoorbeeld over wat er gebeurt wanneer het aantal huishoudens dat recht heeft op de energietoeslag in 2023 groter is dan in 2022. Divosa pleit er dan ook voor om zo snel mogelijk inzicht te geven in de wet voor 2023 zodat gemeenten een goede afweging kunnen maken voor de invulling van de additionele energietoeslag van 1.300 euro. Daarnaast pleit Divosa voor een eenvoudige manier om na te gaan of de doelgroep van 2022 nog steeds binnen de doelgroep in 2023 valt.