Verslag Divosa Najaarscongres 2023

Laatste update: 23 november 2023

Ja, ze was wel met een kater wakker geworden. Deze dag van het Najaarscongres, zo vlak na de landelijke verkiezingen waar Nederland een ruk naar rechts maakte. Ze had er aanvankelijk ook over getwijfeld om juist nu het Divosa Najaarscongres te openen in haar stad Utrecht. Maar de wethouder die veel onderwerpen in het sociaal domein onder haar hoede heeft, besloot het toch te doen. Want juist nu zijn die onderwerpen zoals bestaanszekerheid en gelijke kansen, ook tijdens dit congres nóg relevanter.

In het kort

Juist nu er een rechts kabinet lijkt te komen, is het sociaal domein nog relevanter.
In Utrecht doen ze dat door: ongelijk te investeren in gelijke kansen, toegankelijk te blijven voor mensen die de overheid nodig hebben en de oorzaak van problemen aan te pakken.
Gemeenten kunnen dat niet alleen, het sociaal domein moet ook voor het Rijk juist nu prioriteit worden.

Het is gewoon niet simpel

Het zijn thema’s waar Utrecht al jaren op inzet, soms zelfs dwars tegen landelijk beleid in. ‘We zijn de stad van de Utrechtse schuldenaanpak waarmee we de schulden in onze stad hebben gehalveerd, we hebben de vierwekenzoektermijn afgeschaft en zijn al tien jaar bezig met wijkteams. Daar zijn we trots op. Maar we hebben ook nog veel te leren. Door ingewikkelde wet- en regelgeving is de overheid verworden tot een veelkoppig monster en daar zijn we in Utrecht ook onderdeel van.’

Voortman refereert aan het thema van het congres: Hou ’t simpel. ‘En dat is ook zo, maar dat klinkt ook wel weer erg simpel, want het is gewoon niet simpel. Het is voor inwoners ontzettend ingewikkeld om hun weg te vinden. Er zijn veel knellende mechanismen waar mensen last van hebben. Het blijft de uitdaging om niet vanuit onze eigen afdelingen binnen de gemeente te redeneren, om te denken vanuit de belevingswereld van inwoners.’

Giftige cocktail

Tegelijkertijd staat het sociaal domein onder druk, ziet Voortman. Tekorten, arbeidsmarktproblemen. Ze noemt het een giftige cocktail, want hoe kun je onder die omstandigheden het sociaal domein versterken? Voortman noemt drie pijlers waar Utrecht op stuurt: ongelijk investeren in gelijke kansen, toegankelijk blijven voor mensen die ons echt nodig hebben en de oorzaak van problemen aan te pakken.

‘We werken dus niet met een kaasschaafmethode, maar willen echt de kern van problemen oplossen. Dat doen we door groepsgericht te werken en in te zetten op preventie. Bouwen aan een sterke samenleving waarin het normaal is om elkaar te helpen. En zo kan hulp beschikbaar blijven voor mensen die het echt nodig hebben.’

Niet alleen pleisters plakken

Voortman sluit af met een oproep aan het Rijk. ‘We kunnen het niet alleen. Het Rijk moet er echt voor zorgen dat het sociaal domein voor lange termijn houdbaar blijft, we willen in het sociaal domein niet alleen maar pleisters plakken. We hebben in Utrecht een ruimhartig armoedebeleid, maar ook dat blijft pleisters plakken op een groot probleem. Het minimuminkomen blijft te laag. Daarin hebben wij als gemeenten het Rijk nodig, het sociaal domein moet ook voor het Rijk een prioriteit worden.'

Over Linda Voortman

Linda Voortman (GroenLinks) is sinds 2018 wethouder in Utrecht. Ze is verantwoordelijk voor de portefeuilles Werk en Inkomen, Wmo en Welzijn, Diversiteit en Inclusie, Grondzaken, Groen, Dierenwelzijn en Publieksdienstverlening. Ook is ze wijkwethouder voor de wijk West. Voortman studeerde Engelse Taal- en Letterkunde en Literatuurwetenschap in Groningen, waar ze haar politieke carrière begon. Ze zat daar zes jaar in de gemeenteraad, waar ze ook vicefractievoorzitter was. In 2008 ging Voortman aan de slag als vakbondsbestuurder bij de FNV. In 2010 werd ze gekozen als Tweede Kamerlid voor GroenLinks, waar zij zich acht jaar lang inzette voor verschillende portefeuilles, altijd gedreven door sociale vraagstukken.