Verslag 'Van wijkrechtbank tot rondreizende bus: succesvol samenwerken in het sociaal en juridisch domein.'

Josefien Hesen, voormalig manager bij het Algemeen Maatschappelijk Werk Midden-Limburg, en Nikki Lübeck, voorheen manager uitvoering bij het Juridisch Loket, sloegen de handen ineen om inwoners met multiproblematiek zo goed mogelijk te helpen. Ook voor de langere termijn.

De aanleiding voor het project was het rapport van de commissie Wolffsen. Daaruit bleek dat multiproblematiek zorgt voor veelvuldig gebruik van de rechtsbijstand en dat de samenwerking tussen verschillende dienstverleners niet optimaal is. Dit zorgt bij inwoners voor ontevredenheid, escalatie en een domino effect van problemen.

Lübeck: “Het doel van het project was om multiproblematiek zo vroeg mogelijk te signaleren, de oorzaak te vinden en de meest duurzame oplossing te bieden. Al heel snel werd duidelijk dat dat alleen kan met goede samenwerking tussen de dienstverleners.”

Gezamenlijk ontwikkelden de betrokken partijen een quickscan en een samenwerkingsovereenkomst met intenties. Lübeck: “Aan de basis lag dat we dezelfde uitgangspunten hebben en dezelfde taal spreken. Wat is multiproblematiek? Wat een maatschappelijk werker onder deze term verstaat, bleek iets heel anders te zijn dan voor iemand van de Raad voor de Rechtsbijstand of het Juridisch Loket.”

Quickscan  

Hoe werkt de quickscan in de praktijk? Een inwoner komt met een simpele vraag bij het Juridisch Loket. Wanneer de medewerker van het Juridisch Loket vermoedt dat er meer aan de hand is, krijgt de inwoner een uitnodiging voor een vervolggesprek. Indien nodig volgt een doorverwijzing naar een partner in het sociaal domein.  

De pilot begon in Roermond en werd gedurende drie maanden uitgebreid naar Utrecht, Groningen en Weert. Lübeck: “In grofweg de helft van de gevallen dat de korte scan is ingezet, bleek er aanleiding om de inwoner uit te nodigen voor een vervolggesprek. In Roermond en Weert kwam het merendeel van de uitgenodigde mensen hiervoor opdagen. In Groningen en Utrecht liep het wisselend.” 

Geen wedstrijd, maar vertrouwen

Welke lessen kunnen we trekken uit dit samenwerkingsproject tussen het sociaal en juridisch domein? Josefien Hesen: “Het start met vertrouwen. Vertrouwen dat de ander misschien iets weet of kan wat jij niet zo goed kan. Tussen sociaal raadslieden en het Jurdisch Loket is dat nog wel eens een ingewikkeld.” Bij dit project zaten de partijen een tijd letterlijk bij elkaar op locatie. “Doordat we elkaar goed kennen konden we heel snel schakelen en laagdrempelig aanschuiven bij een gesprek met een inwoner om het probleem goed op te lossen.” 

Hesen zag ook hoe het sociaal en juridisch domein elkaar aanvullen. “Soms kunnen we een probleem van een inwoner oplossen met goede hulpverlening. Maar soms ligt het antwoord ook in het juridische. In het krijgen van erkenning. Erkenning dat de samenleving of de overheid iets van jou vraagt wat niet helemaal eerlijk is.”