‘Medewerkers zijn ons goud’

Hoogwaardige dienstverlening aan inwoners begint bij goed, gemotiveerd en gekwalificeerd personeel. Daarom staat leren en ontwikkelen centraal bij de Gemeenschappelijke Regeling Peelgemeenten, een samenwerkingsverband van vijf gemeenten in Zuidoost-Brabant. Manager Rianne Schwillens vertelt over excellent werkgeverschap. 

‘Het sociaal domein verandert snel door ontwikkelingen als dubbele vergrijzing, arbeidsmarktkrapte en bestaanszekerheid die onder druk staat. Hoe zorgen we voor passende, betaalbare jeugd- en ouderenzorg en voor gezonde toekomstige generaties? Dit zijn complexe opgaven, die je als gemeente niet in je eentje het hoofd kunt bieden. Daarom hebben de vijf Peelgemeenten in 2017 gekozen voor samenwerking. In het samenwerkingsverband hebben we een goede modus gevonden tussen dichtbij en verder weg. Gebiedsteams bieden inwoners lokaal de ondersteuning die ze nodig hebben. Op regionaal niveau bundelen we de krachten bij onder meer de zorginkoop en administratieve afhandeling, wat leidt tot schaalvoordelen en efficiëntie.' 

Excellente werkgever

'De basis onder dit alles is gekwalificeerd en gemotiveerd personeel. Medewerkers zijn ons goud, zonder hen kunnen we geen hoogwaardige dienstverlening bieden en goed lokaal beleid ontwikkelen. Wij betitelen onszelf als excellente werkgever. De eerste dimensie daarvan is dat we een duidelijk extern profiel hebben gecreëerd. Het verhaal van waar wij voor staan, wordt door alle medewerkers gedragen en naar buiten gebracht. Namelijk: wij zijn een regionale organisatie in het sociaal domein waar medewerkers floreren, betekenisvol werk doen en zich dagelijks met hart en ziel inzetten voor aantoonbaar maatschappelijk resultaat. Deze boodschap brengen we op sociale media, stagemarkten en scholen. Medewerkers zijn daarbij onze belangrijkste ambassadeurs.’

Autonomie

‘Ten tweede gaat het om vitaliteit en gezondheid. We hebben een programma met workshops en trainingen, bijvoorbeeld rond voeding en mindfulness. De derde dimensie is leren en ontwikkelen. Werkgeluk hangt nauw samen met autonomie: medewerkers willen invloed hebben op hun werk, uitgedaagd worden en zich verder kunnen ontwikkelen. Daarom krijgt iedereen een Talenten Motivatie Analyse aangeboden. Die geeft inzicht in talenten, motivatie en drijfveren en maakt duidelijk welke rollen mensen nog meer kunnen of willen vervullen, naast hun reguliere functie. Denk bijvoorbeeld aan interne talentcoach of opleidingscoördinator.  

De toekomst is onzeker, het sociaal domein is altijd in beweging, dus dan is het fijn als medewerkers gewend zijn om te werken in wisselende rollen. Ieder jaar voeren we het ‘goede gesprek’ met hen.  Hoe wil iemand zich ontwikkelen? Is er wens voor een andere functie of rol? Is de werk-privébalans in orde? Ik benadruk altijd dat het niet erg is om fouten te maken, als je er maar van leert. Zelf ben ik ook transparant over mijn sterke en zwakke kanten. Dat maakt het gemakkelijker om dit gesprek open en gelijkwaardig te voeren. Overigens is de het de eigen verantwoordelijkheid van mensen om het gesprek te plannen. Zíj zitten aan het stuur, zij voeren de regie over hun werk en loopbaan.’ 

Voldoende kandidaten

‘In 2023 hebben we een anoniem medewerkerstevredenheidsonderzoek laten doen en daar kwam een mooie 8,1 uit. Maar het is natuurlijk niet zo dat bij ons niemand werkdruk ervaart. Net als alle andere gemeenten zien wij een grote vraag naar zorg en ondersteuning. De vraag stijgt uit boven het aanbod en de financiële middelen. Maar juist door de samenwerking met meerdere gemeenten en de nadruk op werkgeluk hopen we medewerkers aan te trekken én te behouden. En dat lijkt te werken. Het verloop is niet groot, in de eerste wervingsronde zijn er altijd voldoende goede kandidaten om een vacature in te vullen en er melden zich spontaan mensen die stage willen lopen.  

95 procent van de mensen die bij ons solliciteert, heeft niet eerder bij een gemeente gewerkt. Dat stellen wij ook niet als voorwaarde. Als je maar affiniteit hebt met het werkveld. De mensen die bij ons het succesvolste zijn, zijn niet degenen die binnenkomen met de meeste kennis. Nee, dat zijn de mensen die ambitie, inzet en initiatief tonen en bereid zijn om te leren. In de jeugdzorg is een registratie vereist en voor beleidsfuncties is enige ervaring met gemeentelijke politieke processen prettig, maar over het algemeen is alles te leren. Zeker in functies waarvoor wij ook intern kunnen opleiden, zoals Wmo-consulent of schuldhulpverlener. Dat doen mensen die bijvoorbeeld voorheen in de zorg, het onderwijs of bedrijfsleven werkten.’ 

Bottom-up

‘Het excellent werkgeverschap is niet iets wat wij in het managementteam hebben bedacht, maar is volledig ontwikkeld door de medewerkers zelf. In werkgroepen denken ze hierover na en komen met ideeën voor de praktijk. Het gevolg van zo’n bottom-upbenadering is dat iedereen zich betrokken en verantwoordelijk voelt. Als manager begeleid ik dit proces. Leidinggeven is vandaag niet meer hetzelfde als pakweg twintig jaar geleden. Het is veel dynamischer, je moet richting geven, maar wel meebewegen met de geluiden uit de organisatie en samenleving.’

Beeld: Judith Jockel