Divosa Benchmark Werk & Inkomen • Jaarrapportage 2022
Laatste update:Maatregelen
Meerderheid maatregelen opgelegd vanwege het niet voldoen aan arbeidsplicht
De overgrote meerderheid van de maatregelen (82,8%) is opgelegd vanwege het niet voldoen aan de arbeidsplicht. Dit is vergelijkbaar met 2021, toen dit percentage op 83,8% lag. Bij 7,2% gaat het om gerelateerde verplichtingen zoals het niet nakomen van de afspraken die gemeenten en bijstandsgerechtigden hebben gemaakt in het plan van aanpak. Of het niet zoeken naar werk of scholing in de verplichte zoekperiode voor jongeren tot 27 jaar.
In 8,1% van de gevallen ging het om ‘een tekortschietend besef van verantwoordelijkheid’. Hiervan kan sprake zijn als iemand diens vermogen te snel heeft opgemaakt, bijvoorbeeld door iets te kopen wat echt niet nodig was. 1,3% van de maatregelen is opgelegd vanwege agressie, en 0,5% vanwege het niet of onvoldoende nakomen van de Wet taaleis Participatiewet.
Uit onderzoek blijkt dat zowel te strenge als te lichte handhavingsmiddelen zorgen voor erosie van het draagvlak. Uitkeringsgerechtigden verwachten dat zij begripvol bejegend worden en dat een sanctie past bij (de zwaarte van) de overtreding. Daarbij is het van belang om te erkennen dat het opleggen van een financiële sanctie een grote impact kan hebben op het leven van een betrokkene. Dit kan gerechtvaardigd zijn, maar de overheid is het aan de betrokkene verschuldigd om een bewuste keuze te maken in het handhavingsinstrument dat gehanteerd wordt.
Bron: Memorie van toelichting (Wetsvoorstel Handhaving Sociale Zekerheid, februari 2022)
| Categorie | Reden vermindering naar aanleiding van afstemming |
|---|---|
| Niet nakomen plicht tot arbeidsinschakeling | ‘Op het vlak van plicht tot arbeidsinschakeling’ |
| Niet nakomen van andere verplichtingen | ‘Niet nakomen tegenprestatie’, ‘niet nakomen verplichtingen plan van aanpak’, ‘niet (voldoende) zoeken naar werk in zoekperiode van vier weken’ en ‘niet (voldoende) zoeken naar scholing in zoekperiode van vier weken’ |
| Agressie | Agressie |
| Niet voldoen aan Wet taaleis | Niet (voldoende) nakomen van afspraken i.h.k.v. de Wet taaleis |
| Oorzaak partner | Oorzaak bij partner |
Voetnoten
- In de Participatiewet staat opgenomen dat iedere bijstandsgerechtigde de Nederlandse taal op referentieniveau 1F moet beheersen. Als iemand niet voldoet aan de taaleis, moet diegene de taal beter gaan leren. Doet de bijstandsgerechtigde hiervoor geen moeite, dan mag de gemeente de bijstandsuitkering verlagen.