Divosa Benchmark Werk & Inkomen • Jaarrapportage 2023
Laatste update: 29 april 2024Ontheffingen van de arbeidsplicht
Vooral ontheffingen om ‘dringende redenen’
De overgrote meerderheid (80%) van de mensen met een ontheffing kreeg die in 2023 om een ‘dringende reden’. Het gaat dan om mensen die tijdelijk niet kunnen werken, bijvoorbeeld vanwege persoonlijke omstandigheden zoals mantelzorg of ziekte. 17% van de ontheffingen was voor mensen die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn, 3% voor alleenstaande ouders met een kind onder de 5 jaar.
In de afgelopen jaren zagen we eenzelfde beeld. Wel is het percentage bijstandsgerechtigden met een ontheffing vanwege arbeidsongeschiktheid vanaf 2017 toegenomen van 11% tot 17%. Dit kan samenhangen met de instroom van mensen in de bijstand die eerder onder de Wajong vielen. Ook hebben verschillende gemeenten in de afgelopen jaren met een lagere instroom de ruimte gehad om het arbeidsvermogen van de mensen die al langer in hun bijstandsbestand zitten, in kaart te brengen.
Als bijstandsgerechtigden ontheven worden van hun verplichtingen, zoals actief werk zoeken en aangeboden werk aannemen, heeft dat geen negatief effect op de uitstroom naar werk. Na afloop van de ontheffing zijn er soms positieve effecten op uitstroom.
Bron: Vervolgonderzoek experimenten Participatiewet (CPB, januari 2022)
