De dunne lijn

De gemeente Helmond staat in de top 10 als het gaat om jongeren die een hoog risico lopen om in de drugscriminaliteit te belanden. Burgemeester Elly Blanksma hoopt dat het programma ‘Preventie met Gezag’ de cijfers naar beneden brengt.

Helmond is een Preventie met Gezag-gemeente. Welk doel heeft u voor ogen?

‘We willen het liefst voorkomen dat jongeren in de criminaliteit belanden. Dat begint op straat, bij preventie. Als we op tijd zijn kunnen we naast de jongeren staan, in plaats van tegenover hen. We focussen ons met dit programma op drie pijlers: intergenerationele overdracht, schooluitvallers en schuldenproblematiek. We zien dat als ouders handelen in drugs, kinderen vaak hetzelfde carrière-pad kiezen.  Ook schooluitval is een groot probleem. Jongeren komen thuis te zitten, hebben geen zinvolle dagbesteding en gaan zich vervelen. We weten ook dat veel jongeren niet het vertrouwen hebben dat een goede baan voor hen is weggelegd.’

‘Een ander hoog risico zijn schulden. Geen grip op de portemonnee, geen grip op het leven. Criminelen signaleren een kwetsbare jongere van mijlenver, bijvoorbeeld door te posten rondom scholen, en bieden vijftig euro aan. Daarvoor moeten ze alleen een paar ritjes maken en een pakketje afleveren. Zo verliezen deze jongeren – met een leeftijd van veertien, dertien of soms zelfs twaalf jaar – compleet de waarde van geld uit het oog. Waarom zouden ze hard werken, voor een stuk minder geld?

(Tekst gaat verder onder de foto)

‘Om dit probleem te ondervangen, biedt de gemeente Helmond aan om de schulden af te kopen met de aanpak van het Jongeren Perspectief Fonds’, zegt Blanksma. ‘In ruil daarvoor vragen we een maatschappelijke tegenprestatie. Denk bijvoorbeeld aan werken in het groen, of als vrijwilliger met ouderen. Dit staat nog in de startblokken en moet verder uitgewerkt worden. Door deze maatschappelijke tegenprestatie voelen jongeren zich waardig onderdeel van de samenleving en zien ze direct een positief gevolg van hun inzet: ze zijn weer schuldenvrij. Dit scheelt een hoopt stress en voorkomt dat ze worden verleid tot het ondernemen van criminele activiteiten.’ 

‘Dat we echt impact maken weet ik inmiddels uit de STOP-gesprekken die ik met ze voer. Ze zijn ontvankelijk voor advies en staan open voor verandering, maar weten vaak niet hoe. Dat is precies waarom wij er zijn.’

Welke uitdaging ligt er voor u als burgemeester om te zorgen dat ‘Preventie met Gezag’ echt het verschil gaat maken?

‘Als burgemeester is het mijn taak om alle schakels zo gestroomlijnd mogelijk te laten functioneren. Dit is een uitdaging, omdat er soms heel veel hulpverleners betrokken zijn bij een casus. Bij de aftrap van Preventie met Gezag waren veertig hulpverleners aanwezig. Een mooi aantal. Uiteindelijk is het belangrijk dat we het doel goed in het oog houden: we zetten ons in voor de jongeren.’

‘Dit raakt ook de privacy: wat kan gedeeld worden en wat niet? Het liefst zie ik dat iedereen goed op elkaar ingespeeld is. Ik ga voor iedere jongere een coördinator aanstellen. Zij houden het overzicht in een casus en zorgen ervoor dat verschillende partijen goed met elkaar samenwerken. Zij rapporteren en koppelen de resultaten terug. Ik ben als burgemeester eindverantwoordelijk. Ik vind het belangrijk dat het niet bij mooie teksten op papier blijft, maar dat we echt impact maken. Naast een jongere staan, we doen het voor hen.’