Divosa Benchmark Werk & Inkomen • Jaarrapportage 2021

Voor 10% van de personen met een bijstandsuitkering registreren gemeenten eind 2021 een ontheffing van de arbeidsplicht. Mensen met een ontheffing zijn vrijgesteld van de plicht om werk te zoeken, werk te aanvaarden en werk te behouden. Het aantal ontheffingen is in 2021 gelijk aan 2020 en iets lager dan in 2019 (11%). Het percentage ontheffingen wordt beïnvloed door de samenstelling van het bestand en gemeentelijke beleidskeuzes. Door de economische tegenwind ten gevolge van corona stroomde een nieuwe groep mensen in, die op zich in staat was om te werken, maar even geen baan kon vinden. Dit kan een verklaring zijn voor het iets lagere percentage ontheffingen in 2021 en 2020. Ook gemeentelijke beleidskeuzes hebben effect. Zo hebben gemeenten in 2018 en 2019 hun bestanden opnieuw onder de loep genomen, omdat daar toen weer meer tijd voor was. Mogelijk heeft dit toen tot meer ontheffingen geleid.

In gemeenten met minder dan 50.000 inwoners en gemeenten tussen de 50.000 en 100.000 ligt het percentage ontheffingen hoger (15% en 13%) dan in de grote gemeenten (7%).