Werkwijzer Dilemma’s bij de inkoop van inburgeringsvoorzieningen voor de Wet inburgering 2021
Laatste update:Dilemma 2 Inkoopprocedures – de SAS-dienst?
Inkoopvorm 3 SAS-dienst met procedure
De SAS-procedure (Sociale en Andere Specifieke diensten) is een vereenvoudigde en vormvrije manier van aanbesteden die over het algemeen gebruikt kan worden bij de inkoop van dienstverlening rond inburgering. Taalonderwijs wordt gerekend tot een SAS-dienst.
Bij een procedure voor een SAS-dienst blijven transparantie, non-discriminatie, proportionaliteit en gelijkheid belangrijke uitgangspunten. De verschillende stappen die de gemeente zet, moeten inzichtelijk zijn en vastgelegd worden. In een SAS-procedure kan veel ruimte genomen worden om gezamenlijk met aanbieders te werken aan nieuwe dienstverlening. We zien dat deze ruimte op dit moment nog niet volledig benut wordt. De SAS-dienst en de procedure worden vaak volgens de klassieke Europese aanbesteding ingestoken.
Zo biedt een SAS-procedure kansen:
- De gemeente wil een snellere procedure doorlopen (vrijheid in termijnen).
- De gemeente wil bouwen aan partnerschap gedurende het aanbestedingsproces. In de voorfase van de aanbesteding kan de gemeente bijvoorbeeld alle potentieel geïnteresseerde partijen uitnodigen om de aanbestedingsprocedure mondeling toe te lichten en vragen te beantwoorden. Ook kunnen aanbieders, na publicatie van de aanbesteding, uitgenodigd worden voor een mondelinge vragenronde. Op die manier werken partijen al aan een gezamenlijke relatie. Alle overleggen worden genotuleerd of in een proces-verbaal vastgelegd. Alle partijen die niet betrokken waren, kunnen dan in alle gevallen beschikken over dezelfde informatie.
- De gemeente wil in samenspraak met geselecteerde aanbieders de leerroutes vormgeven (gezamenlijke maatschappelijke opgave, innovatie).
- De gemeente wil als goed opdrachtgever de risico’s van het nieuwe stelsel evenwichtig verdelen over opdrachtgever/opdrachtnemer en wil de voorwaarden van de overeenkomst niet eenzijdig opleggen. Bij een SAS-dienst is meer ruimte om de procedure zelf in te richten. Ook kunnen de prestatie-indicatoren na overleg opgesteld worden (resultaatafspraken).
- De gemeente wil na de selectiefase in samenspraak met aanbieders samenwerkingsverbanden vormen.
Voorbeeld
Gemeente Zaanstad
De gemeente Zaanstad heeft een SAS-procedure ingezet voor de inkoop van het taalonderwijs in de leerroutes, KNM (Kennis Nederlandse Maatschappij) en MAP (Module Arbeidsmarkt en Participatie). Voorafgaand aan de aanbesteding heeft de gemeente een schriftelijke en mondelinge marktconsultatie uitgevoerd, waardoor ze goed op de hoogte is van wat de markt kon en wilde bieden.
Per leerroute is een programma van eisen opgesteld. Door inschrijving verklaart de aanbieder zich akkoord met het programma van eisen en geeft aan conform te kunnen handelen. De gemeente heeft vijf gunningscriteria geformuleerd: 1) effectiviteit van de aanpak, 2) deskundigheid docenten, 3) verzuim, 4) integraal werken en 5) alfabetisering.
Het eerste gunningscriterium (effectiviteit van de aanpak) is gekozen om het innovatief denken bij aanbieders te stimuleren. De regio wil polsen hoe de aanbieders inburgering willen inrichten en wil ook de taalaanbieder activeren om na te denken hoe de domeinen in de omgeving van de inburgeraar verbonden kunnen worden, aangezien dit van meerwaarde is voor de inburgeraar. Voor elk criterium is omschreven wat de gemeente wenst te zien van aanbieders (transparantie). Daarnaast scoort de gemeente op best value.
De drie best scorende aanbieders worden uitgenodigd om een presentatie te verzorgen die eveneens beoordeeld wordt. De presentaties zijn onderdeel gemaakt van het gunningsproces om niet alleen op de papieren presentatie te leunen en om ook aanbieders die minder bekend zijn met aanbestedingen een kans te geven.
De gemeente Zaanstad heeft in beperkte mate gebruikgemaakt van de ruimte die een SAS-procedure biedt door aan de selectiefase een presentatie toe te voegen. In de aanbestedingsstukken wordt al gevraagd om hoofd-/onderaannemerschap uit te werken, is een conceptovereenkomst gevoegd en zijn prestatie-indicatoren omschreven.