Overslaan en naar de inhoud gaan

Divosa Museum: 90 jaar sociaal domein

Laatste update: 05 juni 2024

9. Ambtenaren op de bres (jaren tachtig-negentig)

Voortaan zouden samenwonende bijstandsgerechtigden worden gekort op hun uitkering. Staatssecretaris De Graaf kondigde in 1984 deze zogenaamde voordeursregeling aan, die leidde tot grote onrust binnen sociale diensten. Naast de vergroting van de toch al hoge werkdruk, weigerden veel ambtenaren principieel hun cliënten te inspecteren. 

Terwijl een deel van hen simpelweg ontslag nam, probeerde de meerderheid de norm te blokkeren in hun dagelijkse werk. Op balies van enkele sociale diensten verschenen zelfs folders met aanwijzingen hoe de wet te omzeilen. Terwijl ambtenaren in Den Haag protesteerden, onthielden leden van Divosa zich van officiële, openlijke steunverklaringen aan het verzet, omdat zij moeilijk als hoge ambtenaren tegen de het beleid in konden gaan. Wel organiseerde Divosa voor haar vijftigjarig bestaan een grote gezamenlijke lunch met protestgroepen tegen de woningdelersnorm.

De ophef over de voordeursregeling markeerde echter het eind van de politisering van Divosa. Onder grote politieke druk stopte het bestuur van Divosa uiteindelijk bewust met de belangenbehartiging voor cliënten. Met steun van de leden, die door de fraudeschandalen ontvankelijk waren geworden voor een sober en streng uitkeringsbeleid, schaarde Divosa zich achter de overgang naar een nieuwe sociale dienst. Deze diensten werden veelal geleid door een nieuwe klasse van managers die zich meer richtten op uitstroom en efficiëntie dan op sociale vraagstukken. Zo transformeerde Divosa in korte tijd tot een ambtelijke organisatie die zich primair richtte op de uitvoering van overheidsbeleid en de dienstverlening aan leden. De belangenbehartiging van minima was verleden tijd. Onder het eerste paarse kabinet dat in 1994 aantrad, zette deze ontwikkeling door.