Divosa Museum: 90 jaar sociaal domein

De jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen vallen per 1 januari 2015 onder de volledige verantwoordelijkheid van de gemeenten. Achter deze decentralisaties ligt een gedurfde aanname: de gemeente kan het beter en efficiënter. De gemeente staat dicht bij burgers, weet waar zij behoefte aan hebben en kan verschillende taken slim met elkaar verbinden. En zo kan het Rijk bezuinigen.

‘Wie decentraliseert, heeft meestal een serieuze ambitie: betere dienstverlening voor minder belastinggeld’, schrijft ook Divosa-voorzitter René Paas. ‘Maar Kamerleden en staatssecretarissen blijven verantwoordelijk voor de wetgeving en kijken met argusogen naar wat gemeenten met hun nieuwe vrijheid doen. Zo ontstaat het beeld van decentraliseren met de handrem erop: de Rrijksoverheid die grote gemeentelijke creativiteit nodig heeft om de enorme bezuinigingen onder verantwoorde condities te realiseren, legt de gemeenten aan de ketting om te voorkomen dat ze te creatief worden.’

Vanaf 2015 houden de meeste Divosa-leden zich niet enkel meer met werk en inkomen bezig. Hun werkveld breidt zich uit naar het brede sociaal domein, waarbij met een steeds meer integrale blik naar problemen wordt gekeken. Er verandert veel, ook voor de vereniging. Divosa noemt zich niet langer de vereniging van directeuren van sociale diensten, maar van gemeentelijke leidinggevenden in het sociaal domein.

Vijf jaar na de decentralisaties blijkt dat de verwachtingen te hooggespannen waren: de deelname van mensen met een beperking aan de samenleving is niet toegenomen., Eer zijn nog steeds knelpunten in de jeugdzorg en de kansen op werk voor mensen met een arbeidsbeperking zijn nauwelijks verbeterd. De roep om ‘ontschotten’ klinkt steeds meer. Niet alleen binnen gemeenten, maar ook van de ministeries wordt een integrale blik op de drie wetten verwacht.