Overslaan en naar de inhoud gaan

Divosa Museum: 90 jaar sociaal domein

Laatste update: 05 juni 2024

2. Vereniging in oorlogstijd (1940 - 1945)

In de oorlogsjaren gaat het werk van Divosa, met beperkingen, door. Vergaderingen zijn er nauwelijks, vanwege de beperkte reismogelijkheden, maar het tijdschrift Sociale Zaken blijft vrijwel de gehele oorlog verschijnen. Aanvankelijk wekelijks, maar vanaf 1942 door de papierschaarste maandelijks.

Temidden van de ellende van de bezetting, verandert en krimpt het werk van de steunorganen in snel tempo. De werkloosheid neemt, na de enorme aantallen in de crisisjaren, sterk af. Het aantal ondersteunde gezinnen daalt van ruim 65 duizend eind 1939 naar een kleine 43 duizend in 1943. De tewerkstelling in Duitsland is de belangrijkste oorzaak van de dalende werkloosheid, naast de uitbreiding van de zogenaamde werkverruiming (werkgelegenheidsprojecten). Omdat het loon van de tewerkgestelden lang niet altijd of niet regelmatig komt uit Duitsland, vragen achtergebleven gezinsleden voorschotten aan. Gemeenten zorgen hier aanvankelijk voor. Op 1 mei 1941 nemen de door de bezetter ingestelde Gewestelijke Arbeidsbureaus deze taak over. 

In datzelfde jaar gaat een langgekoesterde wens van de vereniging in vervulling. Vijfhonderd kandidaten doen dan voor het eerst examen voor de opleiding tot maatschappelijk werker. Bij Divosa wordt er gedebatteerd over de rol van maatschappelijk werk. Moet het meegaan in de armenwet die ‘slechts’ het minimale voorschrijft, of hoort ‘opvoeding tot een mens’ ook tot de taken?