Pilots inburgering van start tot finish, deel 2: B1-route

De gemeente Kampen benutte de pilot om een groep oud-inburgeraars met B1-capaciteit een stap verder te laten komen. Veertig deelnemers gingen intensief aan de slag en boekten echt vooruitgang. ‘We hebben niet al onze ambities waar kunnen maken, maar we zien dat alle deelnemers vooruitgang boekten. Dat is 100% winst’, blikt Mariska Weijmer, eigenaar van taalschool WenL, terug.

De gemeente Kampen werkte al langer samen met WenL. Beleidsmedewerker Fanny Dekker: ‘WenL schreef het hele plan en verzorgde zelfstandig de uitvoering. Wij hebben als gemeente vooral gefaciliteerd.’ In Kampen waren veel oud-inburgeraars die door tijd- en budgetgebrek niet verder gingen met hun taallessen. Weijmer zag daar een kans voor in de pilot. ‘Ik wist zeker dat we genoeg geschikte kandidaten konden vinden.’

Geen stage in de horeca

De lessen startten fysiek en richtten zich met name op spreken, minder op schrijven. Toen de lockdown begon, switchte WenL binnen een week naar online onderwijs. ‘Ook lieten we alle deelnemers vooraf een A2-toets doen om ze in de juiste groep in te kunnen delen. We hebben het echt als een talig project ingestoken.’ De ambitieuze plannen voor stageplekken of vrijwilligerswerk gingen vanwege corona niet door. Vooral omdat de meeste plekken in de horeca zouden zijn. Wel had WenL contact met werkgevers van de deelnemers, zodat het onderwijs aansloot op wat er nodig was op de werkplek.

In de groep kreeg elke deelnemer de uitleg en ondersteuning die hij of zij nodig had. Dit deed de gemeente met een docent, een betaalde en een vrijwillige klassenassistent. Weijmer: ‘We hebben het geluk dat we een aantal gepensioneerde docenten in ons netwerk hebben, die graag nog iets willen doen voor de samenleving. Die hebben ons enorm geholpen. Bijvoorbeeld met break-outrooms in kleine groepjes en één-op-één-begeleiding tijdens de coronatijd. Dat laatste kon toen wel fysiek.’ Daar lag voor de meeste deelnemers dan ook de voorkeur, al vonden alleenstaande moeders of mensen met gezondheidsklachten de digitale lessen wel een uitkomst.

Sociaal is belangrijker dan jargon

In de één-op-één begeleiding keken de docenten vooral naar wat een deelnemer al kon, waar hij of zij tegenaan liep en wat ze in de toekomst zouden willen gaan doen. ‘Ook kwam hier naar boven waar hun leerproces of motivatie soms stagneerde’, vertelt Weijmer. ‘Je zag mensen die soms meer moeite hadden met leren en waarvan de spanningsboog gewoon niet zo lang was. Soms was er sprake van psycho-sociale problemen. Bijna alle uitvallers in de pilot waren mensen met een baan, die de combinatie van werken en leren te zwaar vonden. Dan sneuvelt het taaltraject als eerste.’

Tijdens de pilot bleek algemene taalontwikkeling het belangrijkst. ‘Ik sprak met twee werkgevers, en beiden gaven aan dat ze liever zagen dat medewerkers beter met hun collega’s leerden communiceren dan dat ze werkgerelateerd jargon zouden leren’, blikt Weijmer terug. Dekker: ‘Het duale karakter krijgt ook straks in de B1-route de nadruk. We willen dat cursisten echt aan de slag gaan in de praktijk en oefenen met taalcoaches, met oog voor het tempo wat ze aankunnen.’ Zo hopen ze elke deelnemer gemotiveerd te houden om door te gaan met taalonderwijs, ook als het even tegenzit of zwaar wordt. Demotivatie is soms namelijk echt een probleem wat niet door een docent kan worden opgelost.

Geslaagd voor (deel)examens

Maar het resultaat mag er zijn. Iedereen haalde aan het eind van de cursus de A2-toets met 100%. ‘Door ze nog eens deze toets te laten maken, konden we zien welke deelnemers vorderingen hadden gemaakt. Vooraf was er niemand die 100% scoorde. Ook al hadden ze het A2-diploma, taal zakt snel weg.’ Deze goede score gaf veel zelfvertrouwen voor het B1-examen. ‘Alle deelnemers hebben een of meer onderdelen van het examen B1 gehaald. Een aantal heeft zelfs het volledige B1-examen gehaald. Ze waren onwijs trots op zichzelf, docenten kregen appjes dat iemand als een echte "geslaagde" de vlag wilde uithangen’, vertelt Weijmer. ‘De deelnemers begrijpen dat taal belangrijk is voor hun toekomst en grepen deze kans met beide handen aan. Ze hebben hard gewerkt.’