Pilots inburgering van start tot finish, deel 3: Brede intake en persoonlijk Plan Inburgering en Participatie (PIP)

‘Nuenen en Son en Breugel maken al sinds 2017 met alle nieuwkomers in de gemeente een persoonlijk plan. We zien echt dat het werkt. De vraag "Wat heeft u nodig om verder te komen?" staat centraal’, vertelt Karima Mourid, beleidsmedewerker van de gemeente Nuenen enthousiast. ‘Deze aanpak sluit naadloos aan bij de pilot.’

De twee Brabantse gemeenten lopen voorop, zegt Mourid. De afgelopen jaren hebben ze al ervaring opgedaan met de brede intake bij statushouders en zijn al negentig persoonlijke plannen opgesteld. 25 nieuwkomers hebben werk gevonden en zijn uit de uitkering gestroomd. Een flinke besparing, vertelt Mourid. ‘We krijgen mensen nu sneller in beweging.’

Gesprekken

In de pilot legt de PIP-consulent, werkzaam voor het regionale werkbedrijf WSD, al in het azc het eerste contact. Hoeveel gesprekken er nodig zijn om te komen tot een volledige brede intake, hangt af van de zelfredzaamheid van de nieuwkomer. In de volgende gesprekken – op het azc en na huisvesting bij mensen thuis – worden alle leefgebieden besproken. ‘Van inburgering en financiën tot gezinshereniging. Waar maakt het gezin zich zorgen over? De consulent schat zelf in hoeveel tijd hij of zij voor deze gesprekken nodig heeft. Samen worden vervolgens de leerdoelen op het gebied van taal, gezondheid, participeren en werk vastgelegd in het persoonlijk plan.’

Wanneer nodig wordt bij de eerste gesprekken een tolk ingeschakeld. De twee PIP-consulenten staan in nauw contact met de klantmanager van de sociale dienst. ‘Hij of zij kan de situatie van de statushouder beter toelichten.’

De persoonlijke aandacht is volgens Mourid cruciaal. ‘Voorheen had een nieuwkomer een gesprek met de sociale dienst. Zo snel mogelijk aan het werk, was de insteek. Dat doel hebben we nog steeds maar de benadering is totaal anders. De PIP-consulent denkt echt mee met de statushouder, met de familie.’

Ze geeft het voorbeeld van een broer en zus uit Afghanistan die in Nuenen kwamen wonen. ‘De vrouw was ernstig ziek, de broer – een jongen van begin twintig – zorgde altijd voor haar. Met als gevolg dat zijn eigen inburgering vastliep; het werd hem echt te veel. Hij maakte zich zoveel zorgen over zijn zus; de financiële problemen stapelden zich op. De consulent heeft thuiszorg geregeld en bewindvoering voor de financiën aangevraagd. Later is de zus, die niet meer lang te leven had, naar familie in Pakistan gegaan om daar haar laatste dagen door te brengen. De consulent heeft hierbij geholpen.’

De Afghaanse jongen werkt inmiddels als vrijwilliger in een kringloopbedrijf. ‘Hij gaat zeker uitstromen naar betaald werk. Dit voorbeeld laat zien hoeveel ruimte de PIP-consulenten krijgen om mensen echt op weg te helpen. Natuurlijk zijn niet alle gevallen zo complex.’

Beschikking

De gemeenten Best en Oirschot zijn bij de pilot aangehaakt. ‘In deze pilot willen we ook onderzoeken hoe we de afspraken in het persoonlijk plan vast gaan leggen in een beschikking. Dat doen we nu namelijk nog niet. Hoe gaan we dat vormgeven, waar verbinden we consequenties aan?’