Pilots inburgering van start tot finish, deel 3: Brede intake en persoonlijk Plan Inburgering en Participatie (PIP)

In de gemeenten Weert, Nederweert en Cranendonck zijn twee pilots in samenhang uitgevoerd: duale trajecten en brede intake. ‘We wilden ons zo goed mogelijk voorbereiden op de nieuwe Wet inburgering’, legt projectleider Henk Klootwijk uit. ‘Maar daarnaast wilden we de pilots ook echt gebruiken om meer samenwerking met externe partners op te zoeken. In de pilot brede intake werd het PIP bijvoorbeeld gezamenlijk opgesteld met betrokken partijen.’

De pilot werd in twee fases uitgevoerd: het ontwikkelen van de formulieren voor de brede intake en PIP en het daadwerkelijk uitvoeren van de intakes. Het brede intakeformulier is ontwikkeld op basis van de zelfredzaamheidsmatrix (de ZRM) en de methodiek positieve gezondheid. Het intakeformulier zet in op een brede vraagverkenning en een zelfevaluatie van de statushouder.

Doorontwikkelen

‘Dat formulier voor de brede Intake en PIP zijn we continu blijven doorontwikkelen’, vertelt Klootwijk. ‘Op een gegeven moment hebben we wel gezegd: dit is het formulier waar we het mee gaan doen binnen de pilot. Daarna was het tijd voor de tweede fase: het uitvoeren van de brede intake. Ondertussen werd de werkgroep gedurende de pilot wel in stand gehouden die het formulier bleef doorontwikkelen. Daar waren ook externe maatschappelijke partners bij betrokken.’

Betrokken partners

Zowel in de eerste als in de tweede fase werkte de klantregisseur van de gemeente nauw samen met de betrokken partners. ‘Het afnemen van de brede intake gebeurde samen met de consulent van Werk.Kom’, zegt Klootwijk. En bij het opstellen van het PIP betrok de klantmanager verschillende partijen. ‘Samen werkten zij aan één plan dat nu wordt gedragen door alle betrokkenen, inclusief de statushouder natuurlijk.’

Intake doen op azc

Bij het afnemen van de brede intake ervaarden de klantmanagers wat obstakels. ‘We wilden graag op het azc kennismaken met de statushouders’, vertelt Klootwijk. ‘En met eigen ogen iemands situatie zien. Dan krijg je meteen enorm veel informatie mee.’ Maar dat bleek in de praktijk erg lastig. ‘Wij hebben niet alleen regionale plaatsingen, dat betekende soms wel drie uur enkele reis om een statushouder te spreken. Dat is gewoon te ver. Ook wilde niet elk azc dat er mensen langskwamen in verband met de coronamaatregelen.’

Digitale intakes waren volgens Klootwijk geen goed alternatief. Meer nog dan technische vaardigheden, zijn er andere belemmeringen zoals taal en cultuur. ‘Je wilt iemand gewoon face-to-face zien.’ Na de huisvesting in de gemeente verliepen de gesprekken een stuk makkelijker. ‘Het heeft zoveel meerwaarde opgeleverd dat je bij iemand thuis komt, al gaat het maar om een paar uurtjes. We hebben vrij snel besloten: dat moeten we erin houden.’

Door naar Duaal

Komend jaar is het de bedoeling dat de brede intake en daarna het PIP direct gebruikt worden om de duale trajecten met de statushouders op te starten. ‘Nu waren het echt twee aparte pilots’, legt Klootwijk uit. ‘Maar in de nieuwe wet plakken we ze aan elkaar en worden de programma’s in samenhang uitgevoerd. Door de pilots hebben we een heel goede voorbereiding gehad, waardoor we inmiddels ons werkproces bijna volledig hebben ingericht volgens de nieuwe Wet inburgering.’