Pilots inburgering van start tot finish, deel 6: Zelfredzaamheidsroute (Z-route)

De jongste deelnemer is net achttien en leert beter in de praktijk, de oudste is al over de vijftig en heeft in eigen land niet leren lezen of schrijven. De diversiteit van de deelnemers aan de Z-routepilot is groot, zegt projectleider Cecil van Klaveren van de gemeente Enschede. ‘Maar ze hebben gemeen dat ze niet graag in de schoolbanken zitten.’

De deelnemers aan de Twentse pilot hebben een uitgebreide intake achter de rug en met hulp van toetsen is hun taalniveau vastgesteld. ‘Het verschil onderling bleek groot. Zowel in taalniveau als leerbaarheid. Er zijn mensen die al vier keer gezakt zijn voor het inburgeringsexamen, zij beheersen de taal vaak wel een stuk beter dan deelnemers die analfabeet zijn. We hebben daarom besloten met twee groepen te starten.’

Intensief programma

Deze twee groepen volgen een intensief programma, vijf dagdelen in totaal. Elke dag begint met twee uur taalles. ‘Langer moeten we niet doen, dat is niet efficiënt. We hebben bewust gekozen voor taalles in de ochtend, we weten dat mensen dan meer opnemen.’ Deze praktische insteek loopt als een rode draad door de pilot.

Safari

Niet te veel stilzitten maar doen, benadrukt projectleider Van Klaveren. Tijdens de taallessen worden uiteenlopende thema’s als gezondheid, school, werk, normen en waarden behandeld. ‘Op een heel praktische wijze. Deze thema’s worden vervolgens na de taallessen in de maatschappijlessen verder ingevuld.’ ‘s Middags volgen de deelnemers het ‘Doe Mee in Twente’-programma van maatschappelijke organisatie M-Pact. ‘We gaan bijvoorbeeld op supermarktsafari, we kijken hoe de afvalscheiding werkt’, verduidelijkt Khadija Amrani van M-Pact.  

De deelnemers moeten ook de eigen wijk in kaart brengen. ‘Wat zit er allemaal in de buurt? Wat ken je allemaal al?’ Andere partijen, zoals Werkplein Twente, de GGD, Tactus, de bibliotheek en buurthuizen worden bij de invulling van dit programmadeel betrokken.

Opvallend in de Twentse pilot is de aandacht voor sport. Van Klaveren: ‘We brengen de deelnemers letterlijk in beweging, onder begeleiding van een coach van Sportaal in Enschede. We hebben daar, met andere doelgroepen, erg goede ervaringen mee. Bewegen is zo belangrijk voor de mentale gezondheid.’

Nieuw perspectief

Later in het traject wordt samen met elke deelnemer een geschikte (vrijwilligers)werkplek of werkervaringsplaats gezocht. Van Klaveren: ‘Sommige deelnemers zijn al een aantal keren gezakt voor het inburgeringsexamen, ze hebben het gevoel dat ze zijn afgeschreven en niets kunnen. We hopen ze met dit programma zelfvertrouwen te geven en nieuw perspectief te bieden. Er zitten zeker deelnemers bij die straks aan het werk kunnen.’