Divosa Monitor Vroegsignalering Schulden • Jaarrapportage 2023

Een melding kan bestaan uit meerdere signalen. Nadat een gemeente signalen heeft ontvangen, wordt gekeken of er een ‘match’ is tussen de signalen. Bij het matchen wordt gekeken of er voor hetzelfde adres meerdere signalen zijn op hetzelfde adres zijn. Er is dan sprake van een meervoudige melding (1). Ook is het in de systemen te zien of er sprake van ‘opeenvolgendheid’. Hiervan is sprake als er in de afgelopen zes maanden op hetzelfde adres nog een signaal was. Een melding kan zowel meervoudig als opeenvolgend zijn, als op hetzelfde adres én in een maand twee signalen komen én er in het afgelopen half jaar ook al een signaal is geweest. 

Voor de helft van de meldingen geldt dat ze enkelvoudig zijn. Op deze adressen zijn er dus in het afgelopen half jaar geen andere signalen van betalingsachterstanden gemeld door één van de vier vastelastenpartners die betrokken zijn bij de vroegsignalering. 

Twee of meer signalen op hetzelfde adres in dezelfde maand komen relatief weinig voor; dit geldt voor 11% van alle meldingen. Wel komt het regelmatig voor -in 40% van de gevallen- dat er in het afgelopen halfjaar al eerder meldingen waren op hetzelfde adres. Dit kan om een betalingsachterstand bij dezelfde of bij een andere vastelastenpartner zijn. 

In vergelijking met de Jaarrapportage 2022 lijken er nu meer opeenvolgende meldingen te zijn. Dit is echter niet met elkaar te vergelijken. In de dataaanlevering werd bij 'opeenvolgendheid' vergeleken met de voorgaande maand in plaats van met de voorgaande zes maanden. Gelukkig hebben we dit kunnen verhelpen en aanpassen voor heel 2023, maar niet meer voor 2022. Voor 2022 zien we dus alleen bij hoeveel adressen er zowel in deze maand als in de voorafgaande maand een signaal was. Logischerwijs is dit een lager aantal dan het aantal adressen waarvoor in deze maand en de zes voorafgaande maanden een signaal voor een betalingsachterstand geldt. Het percentage meervoudige meldingen is vergelijkbaar (nu 11%, vorig jaar 14% bij de RIS-gemeenten), terwijl er wel meer signalen zijn. 

Verschillende werkwijzen bij terugkerende meldingen 

Het verschilt hoe gemeenten met terugkerende omgaan. Overkoepelend zien we deze werkwijzen terug: 

• Hogere prioriteit (39%). Een deel van de gemeenten geeft aan dat deze meldingen meer aandacht krijgen. Er wordt dan bijvoorbeeld sneller op huisbezoek gegaan en het aantal contactpogingen wordt geïntensiveerd.   
• Individuele beoordeling (34%). Een deel geeft aan meer maatwerk toe te passen. Ze komen in een apart ‘bakje’ en worden handmatig langsgelopen om te bepalen hoe de melding wordt opgevolgd. Dit is afhankelijk van de eerdere genomen acties (en bereik + resultaat) en/of de (ontwikkeling van de) hoogte van de openstaande betalingsachterstand. Hierbij wordt er ook op gelet dat ze ‘stalken’ voorkomen. Het is ook afhankelijk van de periode tussen de signalen en de frequentie waarmee een signaal terugkomt. 
• Geen specifiek beleid (15%). Ze worden net zo behandeld als ieder ander signaal. 
• Geen nieuw contact binnen twee-drie maanden (9%). Hierbij komt het ook voor dat een gemeente wel opnieuw contact opneemt als het openstaande bedrag hoger wordt. 
• Aparte brief, sms of e-mail voor terugkerende meldingen (3%).