Divosa Monitor Vroegsignalering Schulden • Jaarrapportage 2022

Een melding kan bestaan uit meerdere signalen. Nadat een gemeente signalen heeft ontvangen, wordt gekeken of er een ‘match’ is tussen de signalen. Bij het matchen wordt gekeken of er voor hetzelfde adres meerdere signalen zijn van verschillende vastelastenpartners in één maand of dat er signalen zijn in opeenvolgende maanden.

Binnen de twee softwareapplicaties VPS en RIS zijn enkelvoudige, meervoudige en opeenvolgende meldingen op een andere manier gedefinieerd. Ze verschillen in:

• focus: BKR richt zich in het onderscheid op signalen van dezelfde vastelastenpartners versus signalen van meerdere signaalpartners, terwijl xxlnc Sociaal - Inforing de nadruk legt op het aantal (terugkerende) signalen op één adres;
• de periode waarover ze kijken: BKR richt zich op een periode van maximaal 3 maanden, terwijl xxlnc Sociaal - Inforing 6 maanden hanteert.

In onderstaande tabel geven we het verschil in definities weer:

Vanwege de definitieverschillen hebben we hieronder per softwareapplicatie de gegevens weergegeven over 2022. Voor BKR gaat het om een gemiddelde van januari t/m december 2022. Vanwege een verandering in registratie gedurende 2022, laten we bij xxlnc Sociaal - Inforing alleen de situatie van juli t/m december 2022 zien.

Op basis van beide figuren wordt duidelijk dat circa twee derde van alle meldingen bestaat uit één signaal van één vastelastenpartner. Tussen de 21% en 24% van de meldingen zijn opeenvolgend, waarbij er in verschillende maanden signalen op hetzelfde adres zijn.

Bij de gemeenten die VPS (BKR) gebruiken, zijn er in juni en december relatief meer enkelvoudige signalen (respectievelijk 74% en 71%).

Bij de gemeenten die RIS gebruiken, zijn er in juli en december relatief veel enkelvoudige meldingen (72%) en relatief weinig (enkelvoudige of meervoudige) opeenvolgende meldingen (respectievelijk 20% en 15% in juli en december). Daarentegen waren er in november minder enkelvoudige meldingen (66%) en weer meer opeenvolgende meldingen (26%).

Van de ondervraagde gemeenten (n=127) houdt 80% bij of er sprake is van recidive. Hiermee worden adressen bedoeld waarbij over een periode van 6 maanden meerdere maanden signalen zijn ontvangen.

Voor de gemeenten die recidive bijhouden (n=104) heeft 43% ook daadwerkelijk een goed beeld van het aandeel recidive onder alle betalingsachterstanden in de gemeenten. Dit aandeel loopt uiteen van 1% tot 60%. Gemiddeld is 24% van alle meldingen een recidivemelding volgens de ondervraagde gemeenten (n=43). Onder de 100.000+-gemeenten (n=6) lijkt het recidivepercentage hoger te liggen dan bij de andere gemeenten; gemiddeld is het aandeel recidive bij hen 35% van de meldingen.

Het verschilt hoe er met recidivemeldingen wordt omgegaan. Een deel van de gemeenten geeft aan dat voor dergelijke meldingen meer aandacht is en dat ze een hoge prioriteit hebben. Een deel zet bij deze groep sneller in op een huisbezoek in plaats van opnieuw een brief te sturen. Sommigen hebben juist een speciale ‘recidivebrief’ voor deze terugkerende betalingsachterstanden.

Daarnaast geven gemeenten aan in deze situaties meer maatwerk toe te passen. De opvolging is bijvoorbeeld afhankelijk van de reactie op de contactpogingen bij de eerdere meldingen en de (ontwikkeling van de) hoogte van de openstaande betalingsachterstand.

Tot slot zijn er ook gemeenten die geen specifiek beleid hebben ten aanzien van recidivemeldingen. Ook geeft een aantal aan dat ze voor dezelfde melding niet binnen drie maanden opnieuw contact opnemen.