Divosa Monitor Vroegsignalering Schulden • Jaarrapportage 2021

In de Monitor hebben we nog niet van alle deelnemende gemeenten data over het type hulp dat geboden is op het moment dat de inwoner het hulpaanbod heeft geaccepteerd. Op basis van de data die op dit moment beschikbaar zijn, ontstaat het beeld zoals getoond in bovenstaande grafiek.

In bijna 60% van de gevallen waarbij hulp is geaccepteerd, was er sprake van een quick fix. Dit betekent dat de gemeente snel met de inwoner een oplossing heeft kunnen vinden, zonder dat een verder hulptraject noodzakelijk was. Bijvoorbeeld door gezamenlijk een betalingsregeling met de schuldeiser tot stand te brengen.

In ongeveer 40% van de gevallen heeft een verwijzing plaatsgevonden. Het meest voorkomend is daarbij een verwijzing die niet-financieel van aard is. Bijvoorbeeld een verwijzing naar maatschappelijk werk of lokale minimavoorzieningen. In 5% van de gevallen is verwezen naar schuldhulpverlening en in 6% van de gevallen naar andere financiële hulpverlening. Percentages rondom het type hulp kunnen per gemeente verschillen, afhankelijk van hoe het proces is ingericht.

Gemeenten is gevraagd hoe zij verschillende vormen van hulp op dit moment registreren. Dit verduidelijkt de genoemde categorieën.

Of de eerste twee vormen van hulp (gesprek over betalingsachterstanden zelf oplossen en schuldenoverzicht opstellen) als quick fix of verwijzing worden geregistreerd, hangt mogelijk ook samen met wie contact heeft met de inwoner en in hoeverre deze persoon in staat is direct zelf deze hulp te bieden. 

Naast bovengenoemde hulp gaven gemeenten ook aan betalingsregelingen als quick fix of andere uitkomst te registreren. Ook is gevraagd naar situaties waarin gemeenten twijfelen of ze dit als ‘wil hulp’ moeten registeren. 24 gemeenten hebben hierbij voorbeelden kunnen noemen. Hieruit komen de volgende situaties naar voren:

• Inwoner wil hulp, maar komt dan niet opdagen bij afspraak en er is geen contact meer mee te leggen.
• Inwoner wil wel hulp, maar niet nu.
• Inwoner wil hulp voor andere problemen.
• Inwoner heeft zelf al contact gelegd met vastelastenpartner naar aanleiding van brief van gemeente.
• Inwoner wil zelf een oplossing regelen, maar heeft wel vragen die door de gemeente beantwoord worden in een gesprek.
• Inwoner heeft een hulpvraag, maar die kan direct in een (telefonisch) gesprek worden opgelost.
• Inwoner geeft aan geen hulp te willen, maar meldt zich enige tijd later alsnog voor hulp.

Op dit moment is er vanuit de Monitor geen zicht op wat er gebeurt nadat het hulpaanbod in het kader van vroegsignalering is geaccepteerd. Als iemand wordt doorverwezen, betekent dat niet altijd dat er ook daadwerkelijk een (schuld)hulptraject wordt gestart. De doorverwijzing naar schuldhulpverlening kan betekenen dat er in eerste instantie een gesprek wordt gevoerd, ongeacht of en welk soort hulp daaruit voortkomt.