Werkwijzer Verrekening parttime inkomsten
Laatste update:2 Het basisproces van inkomstenverrekening
2.2 Voorlichten en informatie verwerken
Welke vorm van verrekenen het best bij een klant past, hangt ervan af hoe vast het werk is en hoe hoog het salaris. Voor vaste contracten adviseren we een andere oplossing dan voor uitzendwerk, maar de klant kiest.
Klanten weten vaak niet goed wat ze kunnen verwachten als ze gaan werken en daarbij een aanvullende uitkering nodig hebben. Daarom lichten gemeenten klanten voor: welke informatie is er nodig voor de inkomstenverrekening en hoe verzamelt de gemeente die informatie? Wat betekent het parttime werk voor rechten en plichten zoals de sollicitatieplicht? Ook verwerken gemeenten de melding in het uitkeringssysteem.
Manieren om met de klant te communiceren
- Een van de gemeenten stuurt klanten een kaartje om ze te feliciteren met de baan.
- Bij andere gemeenten neemt de contactpersoon van de klant of een medewerker van het klantcontactcentrum contact op om uitleg te geven over de manier van inkomstenverrekening, over de regels en plichten van de klant en over het moment waarop de kant de loonstrook moet aanleveren.
- Er is ook een gemeente waar klanten in overleg met de gemeente zelf bepalen hoe inkomsten verrekend worden.
- In andere gemeenten ontvangt de klant na of in plaats van een gesprek een brief met een toelichting.
Welke vorm van verrekenen het best bij een klant past, hangt ervan af hoe vast het werk is en hoe hoog het salaris. Voor vaste contracten adviseren we een andere oplossing dan voor uitzendwerk, maar de klant kiest.
Rechtspositie van de klant
In geen van de gemeenten verandert parttime werk de rechtspositie van de klant. Hoewel de klant nu ook werknemer is, houdt hij formeel de plichten van een uitkeringsgerechtigden, zoals de sollicitatieplicht en de informatieplicht.
Verwerken in het systeem
- Sommige gemeenten blokkeren de uitkering direct na het ontvangen van een melding. Dat betekent dat de uitkering niet wordt betaald totdat alle benodigde documenten binnen zijn.
- Andere gemeenten laten de uitkering de eerste maand(en) doorlopen en stellen geen blokkade in.
Als de inkomsten-consulent het signaal krijgt dat er inkomsten uit werk zijn, zet deze meteen een ‘vinkje’ in het systeem. Dat blokkeert direct de betaling van de uitkering in die maand.
Als de inkomstenconsulent het signaal krijgt dat er inkomsten uit werk zijn, zet deze meteen een ‘vinkje’ in het systeem. Dat blokkeert direct de betaling van de uitkering in die maand.
Tips om klanten goed te informeren
- Leg klanten die gaan werken uit hoe de inkomstenverrekening bij de gemeente werkt. Zijn er bij de gemeente keuzemogelijkheden? Bespreek die dan met klanten en noem de voor-en nadelen, zodat ze een onderbouwde keuze kunnen maken.
- Stuur ze een checklist met zaken die ze moeten regelen, zoals het laten toepassen van de loonheffingskorting.
- Zorg voor heldere informatie over belangrijke data en de werkwijze van inkomstenverrekening. Voor klanten die starten met werken is het belangrijk zekerheid te hebben over hun inkomen en uitkering: wanneer kunnen ze welk bedrag aan inkomsten verwachten? Wat heeft de gemeente nodig om de aanvullende uitkering te kunnen vaststellen en betalen? Stuur die informatie regelmatig opnieuw mee met inkomstenformulieren of uitkeringsspecificaties.
- Persoonlijk contact aan het begin van het proces kan het verloop van de inkomstenverrekening voor alle partijen versoepelen. Plan een afspraak met de klant of neem telefonisch contact op.
- Bespreek zaken die van invloed zijn op de inkomstenverrekening, zoals het soort baan, het soort betaling en het moment van uitbetalen.
- Wijs klanten op aandachtspunten. Vertel bijvoorbeeld dat ze moeten controleren of de werkgever loonheffingskorting toepast en moeten nagaan of er een Individueel Keuze Budget (IKB) is.
- Onderzoek de mogelijkheden om soepeler om te gaan met de juridische relatie tussen de gemeente en de uitkeringsgerechtigde. Dat kan bijvoorbeeld door de plichten die een werkende bijstandsgerechtigde heeft minder te benadrukken of door vrijstelling te verlenen voor de sollicitatieplicht.
- Informeer klanten met vierwekelijkse inkomsten in het najaar over de manier waarop de gemeente de dubbele periode in december verwerkt met de uitkering.
- Herhaal de meest noodzakelijke informatie voor klanten op het moment in het jaar dat dit nodig is, zoals in onderstaande voorbeelden.
- Attendeer klanten op tijd wanneer de uitkering vervalt of verandert (voor alleenstaande ouders). Het einde van de inkomstenvrijlating komt voor veel klanten onverwachts. Ze zijn dan net gewend aan de combinatie van werken en een uitkering en budgetteren met een te hoog inkomen.
Er zijn veel nieuwe groepen in de Participatiewet, die eerst in de Wajong of de Wsw hadden zullen vallen. De regels van de Participatiewet passen niet altijd bij hen. De wet is heel streng en gaat uit van zelfredzaamheid, maar dat is hier vaak niet het geval. Dit zijn mensen die wel kunnen werken, maar alle dingen daaromheen zijn ingewikkeld: opvang regelen, het gezin thuis, administratie, toeslagen …
Na de eerste periode werk maak ik als klantmanager een afspraak met de klant. Eén mevrouw zei: ‘Toen ik aan het werk ging kreeg ik eigenlijk alleen maar problemen.’ Wat er allemaal gebeurt als je begint met werken is voor klanten moeilijk te begrijpen. Blijven uitleggen en alles zo begrijpelijk mogelijk maken, dat is wat ik doe.
Voorbeelden
De Sociale Dienst Drechtsteden biedt klanten die gaan werken de keuze: óf inkomsten verrekenen op de maand óf achteraf verrekenen van de inkomsten. Voor beide situaties is een brief gemaakt:
- Bekijk de brief van Drechtsteden bij verrekenen op de maand. (pdf, 28 kB)
- Bekijk de brief van Drechtsteden bij verrekenen achteraf. (pdf, 29 kB)
De gemeente Leeuwarden streeft naar 'groepsgewijs maatwerk' en biedt verschillende methoden van inkomstenverrekening naast elkaar aan. Op basis van eigenschappen van de baan en de klant wordt samen met de klant besloten op welke manier er wordt verrekend.
De gemeente Enschede heeft de functies van consulent Inkomen en Uitkeringsadministratie samengevoegd. De backoffice doet daarmee klantcontact en heeft een breder beeld van de klant. Het zorgt ook voor meer communicatiemomenten, waarop informatie kan worden herhaald als dat nodig is.
De gemeente Amsterdam gebruikt in het gesprek tussen klantmanager en burger een factsheet om uit te leggen hoe de inkomstenverrekening verloopt wanneer klanten parttime gaan werken.