Overslaan en naar de inhoud gaan

Werkwijzer Verrekening parttime inkomsten

Laatste update:

4 Varianten op de werkwijze

4.4 Schatten

Een veel toegepaste methode van verrekening is die van het schatten van inkomsten (ook wel fictief verrekenen genoemd). Gemeenten passen deze methode toe als de loonstrook niet op tijd binnen is. Om de uitkering dan toch op tijd te kunnen uitbetalen en tegelijkertijd te voorkomen dat daarmee hoge vorderingen op klanten ontstaan, maakt de uitkeringsadministratie in overleg met de klant een schatting van de inkomsten in die maand. Op basis van het geschatte bedrag wordt de aanvullende uitkering berekend en aan de klant uitbetaald. Dat betekent wel dat de uitkering herberekend moet worden zodra de loonstrook beschikbaar is.

Vaak is er sprake van een (klein) verschil tussen het geschatte bedrag en het daadwerkelijke netto-inkomen. Een positief verschil wordt zo snel mogelijk alsnog aan de klant overgemaakt. Een negatief verschil wordt (eventueel in delen) verrekend met de uitkering van de volgende maand(en) of - in het geval van een heel groot verschil - bij de klant teruggevorderd.

Van maand tot maand

Maand 1: een klant start met werken en geeft dat door aan de gemeente. Wanneer de loonstrook niet op tijd binnen is, maakt de medewerker van de uitkeringsadministratie in overleg met de klant een zo nauwkeurig mogelijke schatting van de inkomsten in die maand. Op basis van dat bedrag wordt de aanvullende uitkering berekend en aan de klant uitbetaald.

Voor deze schatting gebruikt de gemeente verschillende bronnen zoals het arbeidscontract of het aantal uren dat de accountmanager heeft afgesproken met de werkgever. Bij klanten die al langer dezelfde baan hebben, wordt ook gekeken naar het loon in voorgaande maanden. Ook raadpleegt de gemeente Suwinet en vraagt ook de klant om een schatting van het aantal gewerkte uren. Met al die informatie probeert de uitkeringsadministratie tot een nauwkeurige schatting van de inkomsten te komen.

Maand 2: De klant levert de loonstrook vervolgens alsnog in. Op basis van het precieze netto-inkomen dat daarop staat, wordt de uitkering van maand 1 herberekend. Een eventueel verschil met het geschatte bedrag wordt verrekend met de uitkering van maand 2. De klant krijgt een specificatie van deze herberekening. Als de loonstrook weer niet op tijd binnenkomt, wordt de uitkering van maand 2 ook weer op dezelfde manier berekend op basis van een schatting.

Maand 3: Zodra de loonstrook binnen is wordt, volgens hetzelfde systeem, de uitkering van maand 2 herberekend en verrekend met de uitkering van maand 3.

Effect

Voordelen
  • Wanneer de loonstrook te laat binnenkomt, is dat niet direct het financiële probleem van de klant. Klanten krijgen in dit model dan een aanvullende uitkering die het bedrag waarop de klant recht heeft zo dicht mogelijk benadert. Dat voorkomt dat klanten in financiële problemen komen wanneer de loonstrook niet op tijd verwerkt kan worden.
  • Daarbij blijven de vorderingen die klanten opbouwen beperkt. Dat betekent dat klanten zich bij uitstroom of wanneer de baan stopt niet geconfronteerd zien met een (grote) schuld aan de gemeente die nog moet worden terugbetaald.
Nadelen
  • Er moet in dit model regelmatig herberekend worden. Dat is voor de uitkeringsadministratie veel werk en maakt het er voor klanten niet altijd duidelijker op.
  • Het proces van schatten vergt bovendien ook extra handelingen. Om zo nauwkeurig mogelijk te schatten, zoekt de uitkeringsadministratie bijna altijd contact met de klant. Daarnaast wordt het arbeidscontract of Suwinet geraadpleegd en soms legt de uitkeringsadministratie zelfs contact met de werkgever. Al die handelingen kosten de medewerkers van de uitkeringsadministratie behoorlijk wat extra tijd.
  • Het totale bedrag dat klanten in een maand ontvangen, kan van maand tot maand variëren: soms wordt er in een maand iets te veel uitbetaald, en moet dat in de maand erna worden rechtgetrokken. Soms blijkt dat de schatting te hoog was en ontvangt de klant te weinig aanvullende uitkering. Deze wisselingen kunnen voor klanten verwarrend werken.

Aandachtspunten bij schatten

  • Uit jurisprudentie blijkt dat een gemeente niet eenzijdig mag besluiten te verrekenen op grond van een schatting. Dat mag alleen op verzoek van klanten of met hun nadrukkelijke toestemming. Bekijk hier de uitspraak over het schatten en verrekenen van wisselende inkomsten
  • Om een nauwkeurige schatting van het inkomen te kunnen maken is contact met de klant nodig. Dat vereist korte communicatielijnen tussen de uitkeringsadministratie en de klant, die er in lang niet alle gemeenten zijn. Niet elke organisatie leent zich dus even goed voor dit proces.