Onderzoekscahier: arbeidsparticipatie jongeren met een beperking

SEO en Panteia, 2019

Beschrijving

SEO heeft samen met Panteia onderzoek gedaan naar jonggehandicapten onder de Participatiewet. Panteia heeft het kwalitatieve deel van het onderzoek uitgevoerd. Het doel hiervan is om gemeenten handvatten te bieden om hun ondersteuning aan jongeren met een arbeidsbeperking zodanig te verbeteren dat meer jongeren werk vinden en behouden. In het huidige deel van het onderzoek staan de jongeren met een arbeidsbeperking en hun ouders zelf centraal. Er zijn interviews afgenomen, bij elkaar 45, met arbeidsbeperkte jongeren, enkele ouders, werkgevers en enkele jobcoaches.

De belangrijkste bevindingen

Het is belangrijk om te realiseren dat ‘de doelgroep’ jongeren met een arbeidsbeperking zeer heterogeen is. Dat betekent dat voor het matchen van jongeren op een werkplek maatwerk nodig is. Hoe beter de gemeente de jongere en zijn of haar mogelijkheden kent, des te beter kan een goede match op een baan worden gerealiseerd.

Een algemeen advies van gemeenten om na het aanvragen van een uitkering eerst zelfstandig te solliciteren, is niet in alle gevallen adequate dienstverlening. Jonggehandicapten hebben vaak al sollicitaties gedaan voordat ze bij de gemeente aanklopten, en raken van dit advies dan ook gemakkelijk gefrustreerd. Gemeenten doen er dus goed aan te voorkomen dat jongeren moeten solliciteren om het solliciteren; dit leidt namelijk veelal tot teleurstelling en dalende motivatie.

Als het gaat over de toekomst, zien de meeste jongeren uit naar een financieel onafhankelijk, zelfstandig bestaan. Huisje, boompje, beestje dus. Veel geïnterviewde jongeren denken op basis van hun inkomsten nooit voor zelfstandige woonruimte in aanmerking te kunnen komen. Dit roept vragen op over de mogelijkheden die arbeidsbeperkte jongeren hebben om duurzaam te kunnen participeren in de maatschappij.

Jonggehandicapten onder de Participatiewet ervaren minder financiële zekerheid dan Wajongers, ook als zij werken. Het verdient daarom aanbeveling om begeleiding en ondersteuning van jongeren met een arbeidsbeperking niet te beperken tot ‘uitstroom naar werk’. Om echt duurzaam werk te bevorderen, helpt het als gemeenten en werkgevers denken in termen van loopbaanpaden of -routes van jongeren met een arbeidsbeperking. Een dergelijke manier van begeleiding door gemeenten en werkgevers is intensief en de praktijk is weerbarstig; zo is het voor veel gemeenten al een hele uitdaging om jongeren aaneensluitend te plaatsen.

Auteurs

Lucy Kok, Lennart Kroon en Marloes Lammers (SEO)
Rosanne Oomkens en Michiel Linssen (Panteia)

Contact

Rosanne Oomkens
r.oomkens@panteia.nl

Download

Jonggehandicapten onder de Participatiewet (2019) (SEO, oktober 2019)