Pilotprogramma Veranderopgave Inburgering (VOI)

Met de inwerkingtreding van de Wet inburgering 2021 is de regie op de uitvoering van het nieuwe inburgeringsstelsel belegd bij de gemeenten. Inburgering is hierdoor onderdeel van het brede sociaal domein geworden. In de voorbereiding op de nieuwe inburgeringswet ondersteunde het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gemeenten onder meer door het organiseren van een pilotprogramma. In het pilotprogramma ontdekten pilotgemeenten werkzame elementen en bouwstenen binnen de verschillende onderdelen van de nieuwe wet.

Het doel van het programma was om de kennis die pilotgemeenten opdoen breed te delen en te gebruiken voor het inrichten van een lerend, adaptief inburgeringstelsel. Daarbij werd gestreefd naar het verbinden van beleid en praktijk: het doorontwikkelen van een uitvoeringspraktijk die werkt voor inburgeringsplichtigen. Divosa, VNG en het ministerie van SZW werkten samen om de ervaringen en kennis uit de pilots te delen met andere gemeenten.

Opzet pilotprogramma

Het Pilotprogramma VOI is gestart in 2019 en liep, na verlenging als gevolg van de coronamaatregelen, tot halverwege 2021. Na een aanvraagprocedure waarbij alle gemeenten in Nederland een aanvraag konden indienen, zijn 39 pilots geselecteerd voor deelname. In een groot deel van de pilots werd door een aantal gemeenten samengewerkt. In totaal deden 97 gemeenten mee.

Het programma bestond uit 2 onderdelen:

1. Het evalueren van bestaande werkwijzen, ofwel lopende initiatieven, die al in de geest van de nieuwe wet worden uitgevoerd (zie hoofdstuk 3.2).
2. Het uitvoeren van pilots op 6 thema's waarbij nieuwe werkwijzen worden getest en bestaande aanpakken worden doorontwikkeld.

Pilots

Er zijn pilots uitgevoerd op 6 thema’s. Per pilotthema werden 6 pilots worden uitgevoerd, met uitzondering van het thema Duale trajecten. Daar zijn 3 extra pilots uitgevoerd, specifiek gericht op kwetsbare groepen onder de inburgeringsplichtigen. De pilots zijn in 2 ronden gestart.

1. B1-route: van A2 naar B1 (start november 2019)
2. Brede intake en persoonlijk Plan Inburgering en Participatie (PIP) (start augustus 2019)
3. Duale trajecten en kwetsbare groepen in duale trajecten (start augustus 2019)
4. Ontzorgen (start november 2019)
5. Vrouwelijke nareizigers en gezinsmigranten (start augustus 2019)
6. Zelfredzaamheidsroute (Z-route) (start november 2019)

Eindrapportages

Op elk thema is een procesevaluatie uitgevoerd door een onderzoeksbureau. Alle onderzoeken zijn afgerond en de 6 eindrapportages zijn gepubliceerd. Van alle eindrapporten en de onderzoeken naar lopende initiatieven is ook een overkoepelend onderzoek gedaan. Het overkoepelend onderzoek is verschenen in december 2021. De onderzoekers hebben gezocht naar overkoepelende factoren die kunnen bijdragen aan een succesvol inburgeringstraject. Uit deze studie zijn in ieder geval vijf rode draden voor een geslaagde inburgering naar voren gekomen. Lees meer

Leeswijzer

In deze publicatie vind je alle beschikbare informatie over het pilotprogramma. De informatie is op 2 manieren gerangschikt: in hoofdstuk 1 is per thema is een beschrijving van de 6 pilotthema's te vinden. In hoofdstuk 2 zijn alle activiteiten per provincie opgenomen. In hoofdstuk 3 vind je informatie over de evaluaties van de pilots en de 9 evaluaties van lopende initiatieven. Een overzicht van de eindrapportages vind je in hoofdstuk 3.1. Het syntheseonderzoek vind je in hoofdstuk 3.3.