Handreiking financieel ontzorgen en financiële zelfredzaamheid

Voor de totstandkoming van de Wi2021 heeft de Inspectie SZW onderzoek gedaan naar de succesfactoren voor het effectief ontzorgen en begeleiden van statushouders. Hieruit komt naar voren: de samenhang tussen beide is een belangrijke factor voor succes.

Omdat het ontzorgen de statushouders het zicht op hun financiën ontneemt – veel betalingen worden immers buiten hun gezichtsveld verricht – is het cruciaal dat zij daarnaast goed begeleid en gestimuleerd worden tot financiële zelfstandigheid. Het streven is immers dat statushouders financieel zelfstandig worden of ten minste weten waar zij terechtkunnen voor informatie, advies of ondersteuning rondom bijvoorbeeld inkomen, werk en (beginnende) schulden. Bij inzet op financiële ontzorging alleen verschuiven financiële problemen naar een later moment.

In de praktijk zijn financieel ontzorgen en de begeleiding naar financiële zelfredzaamheid veelal samenhangende, maar verschillende uitvoeringstaken. Het financieel ontzorgen is een technische opgave die vaak door de gemeente zelf wordt uitgevoerd. De begeleiding naar financiële zelfredzaamheid wordt vaak uitbesteed aan professionals en/of vrijwilligers van andere teams of organisaties. Het organiseren van samenspel en het monitoren van de samenhang tussen beide is daarom een belangrijk aandachtspunt.

Door de afspraken over ontzorgen en financiële zelfredzaamheid onderdeel te maken van het PIP, kan worden beoordeeld hoe het instrument van financiële ontzorging en de bijkomende begeleiding het beste kan worden ingezet, met inachtneming van de wettelijke minimale eisen. Daarmee is ook het samenspel tussen ontzorgen en het PIP (en andere onderdelen van de inburgering) van belang.