Wijzigingenoverzicht nieuwe Wet inburgering

Inburgeringsplichtigen zijn zelf verantwoordelijk voor het voldoen aan de inburgeringsplicht. Net als in het huidige inburgeringsstelsel wordt verwacht dat zij zich inzetten om de benodigde taalvaardigheden en kennis op te doen. Het is echter aannemelijk dat er inburgeringsplichtigen zijn voor wie de inburgering niet vanzelfsprekend is en die verzuimen hun verantwoordelijkheid te nemen. Gemeenten kunnen handhavend optreden als inburgeringsplichtigen zich niet of onvoldoende inspannen en zich niet houden aan de afspraken zoals vastgelegd in het PIP.

Gemeenten kunnen een boete opleggen als:

• een inburgeringsplichtige niet of onvoldoende meewerkt aan de geboden begeleiding en ondersteuning die nodig is om de leerroute succesvol af te ronden;
• niet voldoet aan de vastgestelde intensiteit van de verschillende onderdelen.

Hiervan is bijvoorbeeld sprake als een inburgeringsplichtige zonder gegronde reden afwezig is bij een voortgangsgesprek of verzuimt bij een onderdeel van de Module Arbeidsmarkt en Participatie (MAP) of het participatieverklaringstraject (PVT).

Statushouders kunnen daarnaast een boete opgelegd krijgen als zij niet voldoen aan de vastgestelde intensiteit van de leerroute, bijvoorbeeld als zij (langdurig of regelmatig) afwezig zijn bij de taallessen. Gezins- en overige migranten kunnen hiervoor géén boete krijgen, aangezien zij zelf verantwoordelijk zijn voor het bepalen van de manier waarop zij de benodigde taalvaardigheden en kennis opdoen.

Gemeenten kunnen maximaal 800 euro boete per overtreding opleggen, met een maximum van 2.400 euro gedurende de aanvankelijke (en eventuele verlengde) inburgeringstermijn. Het is de bedoeling dat gemeenten het boetebedrag stapsgewijs per overtreding verhogen (en niet direct de maximale boete van 800 euro opleggen bij een overtreding). Hierbij geldt de volgende opbouw:

Zijn er tussen twee overtredingen meer dan twaalf maanden verstreken, dan begint de gemeente opnieuw met een boete van 50 euro.

Gemeenten moeten bij het vaststellen van het boetebedrag rekening houden met de mate van verwijtbaarheid. De nieuwe Wet inburgering onderscheidt vier categorieën van verwijtbaarheid:

1. opzet
2. grove schuld
3. normale verwijtbaarheid
4. verminderde verwijtbaarheid

Is er geen sprake van verwijtbaarheid, dan leggen gemeenten geen boete op. Dit op grond van artikel 5:41 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb).

Handhaving na nieuwe termijn verlenging van de inburgeringstermijn

Als inburgeringsplichtigen verwijtbaar niet binnen de inburgeringstermijn voldoen aan de inburgeringplicht, dan legt de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) een nieuwe termijn op. Spannen zij zich tijdens deze verlenging niet of onvoldoende in en houden zij zich niet aan de afspraken die zijn vastgelegd in het PIP, dan kan de gemeente (opnieuw) een boete opleggen. De maximale hoogte van hiervan is afhankelijk van de duur van de nieuwe termijn.